We starten met de coachvraag: waar zit je met je hoofd vandaag?

“Goeie vraag! Mijn agenda is op andere dagen best vol met allerlei afspraken, en ik moet mezelf echt dwingen om wekelijks afspraakvrije dagen in te plannen. Dat geeft me ruimte voor reflectie, regeldingen, lezen, nieuwe ideeën, een telefoontje en voor het schrijven van artikelen. Vandaag is zo’n dag: dan kan het alle kanten op met mijn hoofd, en dat vind ik best prettig.”

Wat is jouw aanpak of coachingstijl?

“Coaching vereist vooral dat je scherp vraagt, goed luistert, mensen ziet en hen helpt begrijpen waar het knelpunt precies zit. Dat is weleens confronterend. In lijn met mijn verleden als industrieel ontwerper pak ik vraagstukken methodisch aan en werk ik met allerlei tools. Dat geeft mijn coachees veel houvast en helpt om alles op de juiste manier mee te nemen. Ik wil daar echter ook weer niet te rigide in zijn: er moet zeker ruimte blijven voor zijpaden, andere routes en nieuwe inzichten. En we moeten af en toe ook lekker kunnen lachen natuurlijk. Die combinatie maakt het proces fijn, verrassend en effectief.” 

Welke ontwikkelvragen kom je regelmatig tegen van leden? En, zie je een verband tussen al die vragen?

“De vragen zijn nogal divers, maar je kunt ze samenvatten onder de noemer ‘ondernemerschap en leiderschap’. Het zijn thema’s waar ontwerpers en architecten tijdens hun opleiding maar weinig van meekrijgen. Het is soms even zoeken naar wat er echt speelt. In de breedte gaat het om bedrijfskundige zaken als focus ontwikkelen, toekomstgerichte keuzes maken, positionering, acquireren, waarde bepalen, financieel beheer en organisatie. Daarnaast spelen meer persoonlijke thema’s: leiderschap, drempels overwinnen, teamcoaching en partnerschap.”

Waar komt jouw drive vandaan? Wat inspireert jou om op deze wijze te werken?

“Tijdens mijn carrière als ontwerper kwam ik erachter dat anderen veel beter konden ontwerpen dan ik. Daardoor richtte ik me met succes meer op het commerciële en strategische stuk van mijn bedrijf, MMID. Toen ik daar na achttien jaar uitstapte, vroegen andere creatieven of ik ze wilde helpen met hun zakelijke vragen. Ik gaf daarnaast les aan de TU Delft, wat me dwong mijn praktische kennis en ervaring te concretiseren en te theoretiseren. Daarmee was de basis voor Coaching Creative Companies gelegd. Later was ik vier jaar managing partner bij een architectenbureau, Kraaijvanger. Daar ben ik me steeds meer ook met het menselijke aspect gaan bezighouden. 

Hoe kijk je naar de toekomst?

“Bij elkaar was ik 22 jaar bureaupartner en 15 jaar ondernemerscoach, trainer en adviseur. Die laatste drie vind ik toch het leukst. Ik voel me zeer verbonden met mijn coachees, ik zie ze veranderen en leer zelf voortdurend nieuwe dingen. Het is een zinvolle en dankbare job; bovendien heb ik veel autonomie als zelfstandige. Hier kan ik nog wel een hele tijd mee voort.”

Wat is een inzicht dat je zelf ooit kreeg tijdens een coachingsessie, dat je altijd is bijgebleven?

“‘Pfoe, heb je even? Dat is echt een enorme opstapeling. Zoveel mensen, zoveel verhalen en inzichten. Maar oké, het was overigens niet één sessie, maar meer een groeiproces. Je kunt nog zoveel analyseren en oplossen: zonder begrip van jezelf en de ander kom je niet wezenlijk verder. Het gaat om de balans tussen IQ, rationele intelligentie, en EQ, emotionele intelligentie. Onze maatschappij hecht onevenredig veel waarde aan het IQ: we moeten goede cijfers op school halen, onze opleiding moet zo hoog mogelijk zijn, we moeten ons vak goed beheersen — kennis is macht, et cetera. Allemaal leuk en aardig, maar echt duurzaam succes kan niet zonder EQ. Dat zie ik op alle vlakken terug.” 

Welke tip zou je iedereen willen meegeven die zich persoonlijk of professioneel wil ontwikkelen?

“Ten eerste: leer echt luisteren en begrijpen. Ontwerpers zijn geneigd om zaken vooral vanuit hun eigen perspectief te zien. Je vergeet dan weleens welke andere belangen in projecten of bij klanten spelen. Luisteren helpt je om de ander te zien, effectiever te acquireren, betere projecten te doen en duurzame relaties op te bouwen met de mensen om je heen en met je opdrachtgevers. 

Ten tweede: leer meer – en stop daar nooit mee. Sta open voor nieuwe inzichten, laat anderen je een spiegel voorhouden. Wat je leert, komt voort uit dingen die goed of fout gaan, maar ook uit je eigen belangstelling. Bewust leren en ontwikkelen is de beste motivator voor een lang, leuk en bevredigend werkleven.”

De estafette vraag van Rose-Anne: op welke manier coach jij jezelf?

“Ha, weer zo’n goeie! Elk jaar volg ik zelf een stevige training; afgelopen jaar was dat bijvoorbeeld teamcoaching. Dat was met een groep andere coaches en leidinggevenden: heel intens, confronterend en daardoor verfrissend. Het is fijn en goed als anderen jou zo nu en dan een spiegel voorhouden. Verder is Heleen, mijn partner in life, een kritische luisteraar bij wie ik altijd terechtkan met mijn twijfels en vragen.”

Over Ries Meertens

Ries Meertens is senior businesscoach voor ontwerpers en ontwerpbureaus. Hij helpt bureau-eigenaren, partners en zelfstandige professionals bij leiderschap, de professionalisering van hun organisatie en bedrijfsvoering, en het waarmaken van hun ambities. Met zijn brede ervaring als bureau-eigenaar en ondernemerscoach biedt hij coaching, advies en training op het gebied van strategie, positionering, personeel en organisatie, financiële planning en persoonlijke ontwikkeling.