Foto: Karel Martens | Fotograaf: Diederik Martens
De jury uit grote bewondering voor het excellente grafisch ontwerpwerk van Karel Martens (1939). Inhoud en vorm sluiten steeds naadloos op elkaar aan in zowel vrij werk als werk in opdracht. Zijn lange loopbaan als typograaf en ontwerper omvat allerlei soorten opdrachten: affiches, boeken, belettering van gebouwen, maar ook postzegels, munten en telefoonkaarten.
Zoals hij zelf benadrukt is er geen hiërarchie in soorten werk; een klein visitekaartje wordt net zo serieus benaderd als een complexe publicatie. In 2019 richtte hij het ontwerpbureau Martens en Martens op, waarbinnen hij momenteel werkzaam is.
Beeld: Uitsnede poster OASE 25 jaar | Ontwerp: Karel Martens
Typisch voor de tijdloze en hoge kwaliteit van zijn werk is het architectuurtijdschrift OASE waarvan hij sinds 1990 de ontwerper is. Deze langlopende serie is te beschouwen als een uitputtend onderzoek in de tijd naar de zeggingskracht van het (architectuur)tijdschrift met een krachtige communicatie die steeds voortkomt uit het thema van elk nummer.
Beeld: Monoprint, 2017 | Ontwerp: Karel Martens
Door zijn actieve inzet in het kunstvakonderwijs heeft Karel Martens nieuwe generaties ontwerpers deelgenoot kunnen maken van zijn kennis, ervaring en kritische kijk op het vak. Zo gaf hij les aan ArtEZ Academie voor beeldende kunsten Arnhem, de Jan van Eyck Academie in Maastricht, Design Academy Eindhoven en Yale School of Art in New Haven, Verenigde Staten. Bijzonder is de postacademische opleiding Werkplaats Typografie (WT) die hij samen met Wigger Bierma oprichtte.
De blijvende urgentie voor de huidige generatie grafisch ontwerpers en de internationale betekenis van zowel zijn werk als de ontwerphouding van Karel Martens zijn een belangrijke reden voor de toekenning van de BNO Piet Zwart Prijs 2023. Karel Martens werd eerder onderscheiden met o.a. de H.N. Werkmanprijs, de Gerrit Noordzij-prijs en de Dr. A.H. Heinekenprijs.
Foto: Couleurs sur la plage, 2017 | Ontwerp: Karel Martens
Uitreiking
Karel Martens ontving de onderscheiding op 21 september 2023 in het Muziekgebouw Eindhoven tijdens de feestelijke uitreiking van de Dutch Design Awards 2023. Wegens familieomstandigheden kon hij zelf niet aanwezig zijn, en is de BNO Piet Zwart Prijs 2023 in ontvangst genomen door zijn kinderen Aagje Martens, Diederik Martens en Klaartje Martens. Zijn werk wordt opgenomen in de tentoonstelling van de Dutch Design Awards die in de Dutch Design Week te bezoeken is.
Foto: Aagje Martens, Diederik Martens en Klaartje Martens nemen de BNO Piet Zwart Prijs 2023 in ontvangst namens Karel Martens | Fotografie: about.today
Jury
De jury van de BNO Piet Zwart Prijs 2023 bestaat uit Timo de Rijk (juryvoorzitter), Pieke Bergmans, Gert Franke, Joost Grootens, Ed van Hinte en Shahar Livne. Diana Janssen (directeur BNO) is secretaris.
Over de BNO Piet Zwart Prijs
De BNO Piet Zwart Prijs is een eervolle onderscheiding voor een ontwerper die van grote betekenis is voor het vakgebied en een voorbeeld is voor nieuwe generaties ontwerpers. Alle erkende ontwerpdisciplines die belangrijk zijn voor het aanzien en de ontwikkeling van het ontwerpvak komen in aanmerking.
De BNO kent de prijs eens in de twee jaar toe. Tussen 1983 en 2021 is de prijs achtereenvolgens uitgereikt aan: Friso Kramer, Jan van Toorn, Wim Crouwel, Eva Besnyö, Nel Verschuuren, Jan Bons, Bruno Ninaber van Eyben, Gert Dumbar, Willem Diepraam, Marijke van der Wijst, Gerard Unger, Ulf Moritz, Paul Mijksenaar, ontwerpstudio LUST, Frans Bevers en Hella Jongerius.