Foto: Doodgewoon, Simone Meij
Tekst door Viveka van de Vliet
In deze reeks bracht Viveka van de Vliet een bezoek aan Exposure, het afstudeerfestival van de Hogeschool voor de Kunsten in Utrecht (HKU). Van 28 juni tot en met 2 juli waren er op verschillende locaties in de stad meer dan 700 afstudeerwerken te zien. Aan de Kanaalweg 50 was er werk te zien van Connected Design, de Bachelors Fashion Design, Product Design en Spatial Design.
Wat viel je op tijdens jouw bezoek aan deze afstudeerexpositie?
“Allereerst complimenten aan de docenten en afstudeerders: de begeleidende teksten bij de werken zijn overwegend helder en kort. Het werk waarmee creatieven afstuderen aan de HKU spreidt zich vrijwel elk jaar als een brede waaier uit. Het is divers, zelfs binnen een afstudeerrichting als Product Design kun je met een performance afstuderen of met een digitaal schilderij. Het is moeilijk één rode draad te signaleren, maar onverminderd groot blijft in elk geval de nieuwsgierigheid naar materiaalexperimenten en de liefde voor het ambacht. Of het nu een wandkleed is, handgemaakt keramiek of een zelfontworpen machine.
Foto: Laserglazing, Sanne Kaal|
Veel van die experimenten worden met keramiek uitgevoerd. Dit jaar is het bijvoorbeeld Sanne Kaal met haar afstudeerproject Laserglazing die experimenteel onderzoek deed naar een combinatie van een computergestuurde laser en keramische glazuren. Door de warmte van de laserstraal wordt het glazuur gebakken; het resulteert in bijzondere afwerkingen, kleuren en texturen en brengt het ambacht en de techniek samen.” |
Welke thema’s houdt deze nieuwe lichting afstudeerders bezig?
“Er is veel interesse voor de natuur in de brede zin van het woord. Niet zo letterlijk als op de Gerrit Rietveld Academie, laten veel HKU-studenten zich inspireren door opmerkelijke vormen uit de natuur, natuurverschijnselen of een persoonlijke landschappelijke ervaring. Het creëren van nieuwe waarde door middel van hergebruik van (afval)materialen speelt een blijvende rol in duurzaamheid en is inmiddels vrij gebruikelijk, circulariteit is dat nog niet.
Uit de serie talks blijkt welke andere onderwerpen spelen: verrijken of belemmeren maatschappelijke kwesties creativiteit? Waarom werken niet alle ontwerpers duurzaam en heeft de opleiding daar een rol in te spelen? En: wat betekent creativiteit in een wereld vol nieuwe technologie?”
Welke ontwerpers sprongen eruit, en waarom?
“Lucy Schoorl, afgestudeerd als product designer, laat zich inspireren door de natuur, met name door organische vormen, texturen en patronen. Ze koos fylogenie als uitgangspunt, de studie van de afstammingsgeschiedenis van een groep organismen. Haar onderzoeksproject getiteld Glorifying Phylogeny is een evoluerende serie objecten die ontstaat vanuit kruisingen tussen die micro-organismen.
Foto: Glorifying Phylogeny, Lucy Schoorl
Hiermee creëerde ze zeer verfijnde met uiterste precisie gemaakte amorfe keramische objecten. De ongekend fantastische vormen van de glanzend geglazuurde potjes, bekers en schaaltjes met zilver-metallic-details, balanceren niet alleen op ragfijne pootjes, ze laveren ook tussen object en gebruiksvoorwerp.
|
Naast deze precieuze kleinoden toont Anne-May Nijman (Ver)vangbaar, een robuuste en eenvoudig te gebruiken zelfgemaakte ‘smeltmachine’, die ze samen met haar vader vervaardigde uit oude onderdelen zoals een groot houten stuur van een schip. Dit mobiele atelier zou je op alle festivals en evenementen deze zomer willen aantreffen. Je verzamelt je afvalplastic dat als grondstof dient om met deze machine zelf blijvende producten te maken zoals een kleurrijke (festival-) beker of een doosje. |
Foto: (Ver)vangbaar, Anne-May Nijman‘Want dat is een belangrijk aspect in de strijd tegen plasticvervuiling’, vertelt Nijman: ‘Met iets wat we waardevol vinden krijgen we een emotionele band en gooien we niet weg.’ En dus laat Nijman het afvalplastic in waarde stijgen.
Josianne van Aalst studeerde ook af in de richting Product Design met FinLap, een sympathiek, liefdevol en persoonlijk project. Het monumentale wandkleed is lapje voor lapje aan elkaar gestikt met reststof van haar oma. Het kleurrijke landschap lijkt zich als een waterval of gletsjer vanaf de muur een weg naar beneden te banen en is zowel een ode aan Finland als aan haar oma. Kleuren gaan van donker (de koude zwarte nachten met het noorderlicht) naar licht (heldere luchten, bevroren grond, sneeuw) en van seizoen naar seizoen.
Foto: Finlap, Josianne van Aalst
Inspiratie haalde de designer uit haar ervaringen in Finland waar ze een semester via een uitwisseling studeerde. Met name de magische natuurverschijnselen en de overweldigende vergezichten, leidden tot de vertaling naar dit 22 vierkante meter grote ruimtelijke object, dat de toeschouwer even in Finland doet wanen.
Foto: W(A)IST, Marvin Beekman|
Fashion Design kwam met een exclusief live event: de HKU Design Graduation Show 16.16 - New Things To Come met als catwalk een ronde arena. De projecten vertoonden overwegend een goede kwaliteit, met een dosis fantasie en humor. Een terugkerend thema was de gelaagdheid waarbij verschillende stoffen elkaar overlappen. Twee afstudeerders sprongen eruit: Marvin Beekman met W(A)IST, een speelse, originele en coherente couture-collectie van tweedehands kledingstukken. |
Zijn enorme jurk van spijkerbroeken toont een ontwerper die goed weet te modelleren. Hetzelfde geldt voor zijn gedetailleerde outfit waarbij een paar pumps als kraag de nek omsluiten.
Foto: Camping Couture, Senne Roeper
Senne Roeper presenteerde op een performance-achtige manier Camping Couture, een humorvolle mix tussen high end mode en het simpele campingleven. Hij is opgegroeid op Texel met mensen om zich heen die weinig begrijpen van mode en anderzijds studeerde hij in een stad waar voornamelijk mensen wonen die ver afstaan van de natuur. Met zijn Camping Couture brengt hij op een verbeeldende manier beide werelden samen, waarbij haute couture met tentstokken, binnententen, muskietengaas en scheerlijnen wordt gepresenteerd inclusief accessoires als tassen, hoeden en tentnummers.”
Kan er een verband worden gelegd met het BNO-jaarthema ‘naturing’?
“Overweldigende natuurfenomenen, opmerkelijke organische vormen of het opgroeien in de uitgestrekte natuur, blijven oneindige bronnen van inspiratie. Ook dit jaar. Zoals in bovengenoemde werken van Lucy Schoorl of Josianne van Aalst, maar ook in de fascinerende objecten van spatial designer Simone Meij. In haar werken over herinneringen, vergankelijkheid, natuur, leven en dood, combineert ze contrastrijke materialen zoals harde metalen en zachte wol en zien we fossiele afdrukken en organische vormen.
Foto's: Doodgewoon, Simone Meij | Wandobject, Renée Mestebeld
Ook Renée Mestebeld, opgegroeid in Noorwegen, gebruikt de alom aanwezige vormen, structuren en kleuren uit de natuur; haar objecten zijn gevormd door de kracht van stromend water van de zee en rivieren die sporen achterlaten in het zand of in de klei die ze op allerlei plekken in het land vindt, zoals AtelierNL op een andere manier doet met de projecten ZandGlas en Clay.”
Hey graduate!
Ben je onlangs afgestudeerd aan een kunst- of designacademie? En wil je jouw eindexamenproject tonen aan de Nederlandse ontwerpgemeenschap? Stuur je afstudeerwerk kosteloos in en maak kans op publicatie in het Dd, Dutch Design Yearbook 2023.
Beeld: Dd Yearbook 2022 | Ontwerp: studio de Ronners