Laurens Vreekamp (voorzitter)

Naam bureau: Future Journalism Today 

Discipline: Service- en experience design 

Wat heeft je gemotiveerd om je aan te sluiten bij de werkgroep?

“Om een breder beeld te krijgen van de potentie van AI-toepassingen voor verschillende ontwerpdisciplines en om eerlijk en realistisch te kunnen schetsen welke gevaren er zijn, welke gevolgen dat heeft voor wie, en wat nu daadwerkelijk een bedreiging vormt voor designers.”

Zijn er uitdagingen of vraagstukken waarvan je hoopt dat de werkgroep ze zal behandelen? 

“Eén van de vraagstukken die ik belangrijk vind, is ‘waardering van ons werk’ in de context van AI - zowel letterlijk als figuurlijk. Het zal in sommige situaties een uitdaging zijn om niet in de val te trappen en AI te zien als tool voor efficiënter werken of als productiviteitsgereedschap. Met workshops, discussies en presentaties over AI kunnen we onze kennis uitbreiden, inspiratie opdoen en ons beter voorbereiden op gesprekken met anderen in het werkveld.” 

Wat hoop je dat de werkgroep bewerkstelligt? 

“Dat we met de werkgroep voorbijgaan aan de discussie of AI creatief kan zijn of niet. En dat ieder BNO-lid dat zich verdiept in AI een genuanceerd en geïnformeerd ‘ja’ of ‘nee’ tegen AI-toepassingen kan zeggen wanneer dat van haar/hem verlangd wordt.” 

Barry Schwarz

Naam studio: Addikt

Disciplines: Brand-, motion- en experience design

Wat heeft je gemotiveerd om je aan te sluiten bij de werkgroep? Maak je op dit moment gebruik van AI-tools?

“Ik heb eind jaren ’90 het ontstaan van het digital design van dichtbij meegemaakt en de huidige AI-ontwikkelingen doen mij daar heel erg aan denken. Bij Addikt zijn we altijd al bezig met tech en innovatie, maar we kregen nu ook vragen van onze klanten over AI. Waar we voorheen alleen ChatGPT gebruikte voor basisteksten en Midjourney om te kijken wat er mogelijk was, gebruiken we AI nu ook echt als beeld generatie tool. Zo zijn we nu bezig voor een klant met het aanleggen van een gegenereerde beeldbank op basis van hun huidige fotografie database.”

Zijn er uitdagingen of vraagstukken waarvan je hoopt dat de werkgroep ze zal behandelen?

“Wij zijn vooral heel erg geïnteresseerd in de ‘ownability’ van werk gebaseerd op AI gegenereerd beeld. Hoe wordt het IP hiervan vastgelegd? Ook de ethische regelgeving rond het gebruik van AI is interessant. AI is slechts een tool en de gebruiker zal de toepassing gaan bedenken. Dus alles is mogelijk. Hopelijk kan de BNO een rol spelen in het sturen van deze discussies.”

Wat hoop je dat de werkgroep bewerkstelligt?

“Ik denk dat de BNO als beroepsorganisatie vooral de kansen van AI moet onderzoeken voor haar leden. Wellicht hebben we straks BNO-gecertificeerde AI-tools voor leden, die zonder juridische gevaren gebruikt kunnen worden (en misschien ook wel voor klanten).”

Bas Sala

Naam studio: Studio Bas Sala en Cloiq

Disciplines: Productontwerp, ruimtelijk ontwerp en service design

Wat heeft je gemotiveerd om je aan te sluiten bij de werkgroep?

“Omdat we veel ervaring hebben met AI en het ontwikkelen onze eigen AI-toepassingen leek het me leuk om aan te sluiten bij de werkgroep. AI biedt enorm vele mogelijkheden voor ontwerpers. Vanuit mijn eigen ervaring met AI kan ik de nieuwste ontwikkelingen in een breder perspectief zetten. Zowel technisch als vanuit een creatief oogpunt.”

Zijn er uitdagingen of vraagstukken waarvan je hoopt dat de werkgroep ze zal behandelen?

“Ik ben vooral gefocust op de 3d-toepassingen voor product ontwerp en ruimtelijk ontwerp. Hoe kunnen ontwerpers gebruik maken van AI? Wat voegt het aan het vak toe? Vanzelfsprekend zal het belang van IP-rechten een punt zijn waar we veel over zullen discussiëren. Persoonlijk denk ik dat op de lange duur een groot deel van de IP-rechten van creatieven zal verdwijnen. Of tenminste niet meer toegeschreven kunnen worden aan een individuele ontwerper of bureau. De vraag is dan hoe we daar als beroepsgroep mee omgaan? Wat wordt de rol van de ontwerper? Wat is de toegevoegde waarde van ontwerpers in een ontwikkel of creatief proces?”

Wat hoop je dat de werkgroep bewerkstelligt?

“Vooralsnog hoop ik dat de werkgroep nog wat groter wordt zodat meerdere disciplines ruim vertegenwoordigd zijn. Daarnaast hoop ik dat ze elkaar en de leden van de BNO kunnen inspireren met voorbeelden en handvatten van mooie toepassingen die elke ontwerper kan gaan gebruiken voor zijn beroepspraktijk.

Daarnaast hoop ik dat de werkgroep een actieve rol speelt in de bredere discussie over AI. Daarvoor acht ik het noodzakelijk dat zij ook positie kiest en op den duur ook onderwerpen gaat agenderen.”

Emmy van Thiel de Nooy

Naam bureau: Muzus

Discipline: social design

Wat heeft je gemotiveerd om je aan te sluiten bij de werkgroep?

“Vanuit Muzus hebben wij de afgelopen jaren al meerdere projecten gedaan rondom AI en technologie, waarin de mens centraal blijft staan. Een van de projecten is ‘De superkracht van AI’ tijdens de Dutch Design Week 2022. Hierbij hebben we op basis van onderzoek vijf verschillende toepassingsrichtingen van AI verbeeld als een superkracht. Het resulteerde in mooie gespreksstarters om het abstracte, tastbaar te maken.

Door zulke projecten hebben we veel ervaring en inzichten opgedaan, zowel vanuit het praktische- als menselijke oogpunt. We verwachten dat aanvragen rondom AI de komende jaren alleen maar zullen toenemen en daar is kennis voor nodig. Kennis die wij grotendeels op kunnen doen door bijscholing en er zelf mee aan de slag te gaan, maar die we ook graag uitbreiden door andere initiatieven, zoals deze werkgroep. We geloven in het leren van- en met elkaar.”

Met welke uitdagingen en vraagstukken wil je binnen de werkgroep mee aan de slag?

“Binnen ons team komen steeds dezelfde vragen naar voren bij het verantwoord gebruik van AI-tools. Hoe zorgen we ervoor dat kwetsbare groepen niet worden uitgesloten? Welke rol spelen wij als ontwerpers, en wie is eigenaar van de gegenereerde data? Hoe waarborgen we dat de informatie voldoet aan onze Muzus-standaard, en wanneer is het wel of niet geschikt om AI-tools in te zetten? Hoe beschermen we persoonsgegevens en voorkomen we bias? Daarnaast verandert ons werk als ontwerpers de komende jaren. Hoe blijven we van meerwaarde en zetten we AI-tools in om onze sterke punten te versterken?”

Hoe verhoudt jouw werk zich tot AI binnen jouw vakgebied?

“Naast mijn persoonlijke nieuwsgierigheid naar technologische ontwikkelingen, ben ik binnen Muzus de Lead van de Muzus Academy. De Muzus Academy richt zich op het organiseren en faciliteren van co-creatiesessies, trainingen en workshops om kennis van ontwerp-methodieken te dragen aan professionals en andere geïnteresseerden. We ontwikkelen ook werkvormen voor bijeenkomsten en zijn actief op zoek naar de rol die AI daarin kan spelen, bijvoorbeeld bij het documenteren van de uitkomsten. Daarnaast zie ik het als de taak van de Muzus Academy om kennis te delen binnen ons team en hen bij te scholen waar nodig, onder andere op het gebied van AI.”

Jop Quirindongo

Naam bureau: Lowres Creative Studio

Discipline: brand design

Wat heeft je gemotiveerd om je aan te sluiten bij de werkgroep?

“Het onderwerp AI fascineert me enorm. Het was de laatste twee edities van tech conferentie SXSW in Austin, Texas het belangrijkste onderwerp. Het laatste jaar ben ik bezig geweest met hoe ik AI tools kan gebruiken om ideeën te visualiseren, maar ook bijvoorbeeld een illustratiestijl voor een start-up te ontwikkelen.”

Met welke uitdagingen en vraagstukken wil je binnen de werkgroep mee aan de slag?

“Ik ben als ondernemer nieuwsgierig hoe AI mij kan ondersteunen bij niet-creative taken, zoals de administratie en projectmanagement.”

Hoe verhoudt jouw werk zich tot AI binnen jouw vakgebied?

“Bij het ontwikkelen van een visuele identiteit komen er meerdere disciplines bij elkaar. Logo-ontwerp, typografie, maar ook illustratie, beeldgebruik tone-of-voice en bewegend beeld. Ik ben zeer geïnteresseerd hoe ik door technologie als AI als éénpitter mijn diensten en skills kan uitbreiden en zo een breder palet aan diensten kan aanbieden aan mijn opdrachtgevers.”

Thomas Goudsblom

Naam studio: IBM iX

Disciplines: experience en service design

Wat heeft je gemotiveerd om je aan te sluiten bij de werkgroep?

“Dat de ontwikkelingen binnen AI (en GenAI) snel gaan is geen nieuws, maar er is nog steeds veel onzekerheid over hoe wij als ontwerpers met AI om kunnen gaan in ons vakgebied. Sommige ontwerpers zien het als een tool om hun werkproces te versnellen, waar anderen het zien als een bedreiging voor hun vakgebied. Zelf denk ik dat de ontwikkelingen ook een nieuwe ontwerpdiscipline oproepen om te ontwerpen voor de toepassing en integratie van AI in producten in onze samenleving. Uiteraard op een ethische en verantwoorde manier.

Mijn interesse in AI en de grote diversiteit van verschillende ontwerpdisciplines die BNO samenbrengt heeft mij gemotiveerd om mij aan te sluiten bij de werkgroep AI x Design. Samen met hen wil ik de rol van AI in ons vakgebied gaan verkennen en hier impact mee maken.”

Met welke uitdagingen en vraagstukken wil je binnen de werkgroep mee aan de slag?

“Een kernvraagstuk waar ik binnen de werkgroep mee aan de slag wil gaan is: ‘Hoe zetten wij AI en GenAI in om ons vakgebied te versterken?’. Hierbij is het onder andere belangrijk om te kijken naar de rol van AI in het ontwerpproces. Gebruiken we AI bijvoorbeeld als een tool, een sparringspartner, of een coach? En hoe passen we de technologie concreet toe?

Een ander kernvraagstuk waar ik graag mee aan de slag wil gaan richt zich meer op het ontwerpen voor integratie van AI in producten in onze samenleving en welke rol wij als ontwerpers in dit proces innemen.”

Hoe verhoudt jouw werk zich tot AI binnen jouw vakgebied?

“In mijn werkveld bij IBM ben ik actief bezig met het beantwoorden de twee eerdergenoemde kernvraagstukken. Zo organiseer ik maandelijks een bijeenkomst met onze Europese ontwerpers om deze onderwerpen te bespreken, en experimenteer ik zelf met de kracht van GenAI in persoonlijke taken.”

Linda van Zijp

Naam bureau: StudioLIN, graphic design & GLR

Discipline: grafisch ontwerp

Wat heeft je gemotiveerd om je aan te sluiten bij de werkgroep?

“Het Dossier Artificial Intelligence van de BNO wekte mijn interesse om na te denken over de kansen en uitdagingen van AI binnen ons vakgebied. Ik zie AI als een tool die ontwerpers kan ondersteunen in het ontwerpproces. Tegelijkertijd merk ik om mij heen dat er nog wantrouwen bestaat, wat begrijpelijk is. Alles wat nieuw is, kan spannend zijn, maar dat zie ik juist als een uitdaging. Wat mij motiveerde om deel te nemen aan de werkgroep is dat ik geloof dat AI een enorme invloed kan hebben op ons vakgebied, maar ook dat er meer voorlichting nodig is over de mogelijkheden en kansen. Daarnaast ben ik leergierig en vind ik het waardevol om kennis te delen en te leren van de expertise van anderen.”

Met welke uitdagingen en vraagstukken wil je binnen de werkgroep mee aan de slag?

“Er is zoveel te vinden over AI; door de enorme hoeveelheid informatie zie ik soms door de bomen het bos niet meer. Hoe kun je nog de juiste informatie filteren? Hier zie ik kansen waar we met de werkgroep kunnen ondersteunen. En daarnaast de balans tussen menselijke creativiteit en AI. Wanneer is AI een hulpmiddel om je werk te versnellen, en wanneer neemt het te veel over?

Ook het grijze gebied tussen inspiratie en plagiaat - en de vraag hoe AI banen beïnvloedt - vind ik interessant. Dit is iets van alle tijden; kijk bijvoorbeeld naar beroepen als de letterzetter of lithograaf. Ik geloof dat ontwerpers altijd nodig zullen blijven, ook al verandert hun rol. Verder ben ik geïnteresseerd in hoe AI bijdraagt aan de toekomst van ons vak, met name in het onderwijs. Hoe leren we de volgende generatie ontwerpers AI te omarmen, zonder hun creatieve vrijheid te verliezen? Dit zijn thema's waar ik graag samen met de werkgroep over nadenk.”

Hoe verhoudt jouw werk zich tot AI binnen jouw vakgebied? 

“In mijn ontwerppraktijk experimenteer ik met AI-tools om nieuwe ideeën op te doen en mijn ideeën uit te werken, maar ook om administratieve taken over te nemen. In het onderwijs zie ik kansen dat AI kan helpen om neventaken te automatiseren, zodat docenten meer tijd krijgen voor hun passie: het vak overbrengen aan studenten. Ook merk ik dat generatie Z wel opgroeit met technologie, maar vaak niet bewust genoeg is van privacy en databeveiliging. Het is belangrijk dat we hen leren AI op een ethische en verantwoorde manier te gebruiken.”

Ruben de la Rive Box

Naam bureau: Design & Practice

Discipline: brand design

Wat heeft je gemotiveerd om je aan te sluiten bij de werkgroep?

“We zien in AI zowel een enorme kans om creatiever, sneller en innovatiever te werken, als ook een gevaar voor het 'handwerk' waar we nu (nog) ons geld mee verdienen. We willen graag dicht bij de ontwikkeling staan, om te zien welke kant het opgaat en niet overvallen te worden door de snelle ontwikkelingen. Tegelijkertijd willen we ook vooraan staan om de positieve kanten van AI ten volste te benutten. Nu al zien we in onze praktijk de kracht van AI als extensie van onze tools.”

Met welke uitdagingen en vraagstukken wil je binnen de werkgroep mee aan de slag?

“Hoewel ik alle aspecten van AI – zoals de ethische en filosofische kant – heel interessant vind, wil ik graag onderzoeken hoe we AI nu al kunnen toepassen in ons bedrijf. Op creatief vlak gebruiken we het al, maar ik ben benieuwd hoe het ons bedrijfsmatig kan helpen.”

Hoe verhoudt jouw werk zich tot AI binnen jouw vakgebied?

“We gebruiken AI veel om te brainstormen en eerste aanzetten te maken van een idee. We gebruiken het ook veel voor beeldbewerking en het versnellen van handmatige taken. Het is wat ons betreft nog niet zover dat we AI volledig kunnen gebruiken als zelfstandige tool, maar het is in sommige gevallen een geweldig verlengstuk van bestaande tools en processen.”

Wesley Hartogs

Naam studio: Wesley Hartogs

Disciplines: technologie en media

Wat heeft je gemotiveerd om je aan te sluiten bij de werkgroep?

“Mijn nieuwsgierigheid naar de potentie van AI en de wens om voorbij de hype te kijken, hebben mij gemotiveerd om me aan te sluiten bij de taskforce AI x Design. Ik merk vaak dat AI veelbelovend lijkt, maar de daadwerkelijke toepasbaarheid soms nog tegenvalt. De eerste tekenen van ‘AI-moeheid’ zijn namelijk al zichtbaar.

Het is in sommige gevallen ook gewoon beter om AI niet te gebruiken voor een beter resultaat. Desondanks is AI een disruptieve technologie met het potentieel om onze manier van ontwerpen volledig te transformeren. Ik geloof dat ontwerpers hierin een cruciale rol spelen, waarvoor kennis, attitudes en vaardigheden nodig zijn. Door deel te nemen aan de werkgroep wil ik met mijn expertise bijdragen aan een genuanceerde, open en kritische benadering van wat AI kan betekenen voor ons vakgebied.”

Met welke uitdagingen en vraagstukken wil je binnen de werkgroep mee aan de slag?

“Met mijn achtergrond in creatieve technologie binnen de culturele en onderwijswereld, zie ik de kans om AI begrijpelijker en toegankelijker te maken voor zowel huidige als toekomstige ontwerpers. Ik wil me vooral richten op het onderzoeken van hoe AI geïntegreerd kan worden in interactieve kunst en design, en hoe we zowel het veld als het bredere publiek kunnen ondersteunen in het benutten van deze technologie als een tool, en niet als vervanging. Daarnaast vind ik het belangrijk om ethische kwesties en de sociale impact van AI te verkennen, zonder de technologie meteen af te wijzen.”

Hoe verhoudt jouw werk zich tot AI binnen jouw vakgebied?

“In mijn werkveld, waar technologie, kunst, design en de maatschappij samenkomen, zie ik AI als een krachtig middel om nieuwe vormen van interactie en ervaringen te creëren. Ik gebruik AI als een tool om op vernieuwende manieren te creëren en experimenteren. Daarnaast ben ik sterk geïnteresseerd in opensource AI-oplossingen als alternatief voor de grote technologiebedrijven, omdat ik geloof in toegankelijke, transparante en privacy-vriendelijke technologie.

In mijn huidige en eerdere projecten stel ik ook kritische vragen over de rol van AI en technologie: Wat winnen we ermee, maar wat verliezen we ook? Hoe kan AI bijdragen zonder de menselijke creativiteit en verbinding te ondermijnen? Deze vragen zijn essentieel in mijn praktijk, omdat ik AI zie als een kans om kritisch te reflecteren op onze ontwerppraktijken en die – en onszelf – te transformeren.”