Tekst door Edo Dijksterhuis

Boeken maken waar meer kinderen zich in kunnen vinden, daar is Hedy Tjin helemaal voor. Hoewel ze heel enthousiast was over 151 boeken had ze wel iets aan te merken op het gedicht van Pim Lammers over een gekleurd meisje dat in de bibliotheek alleen maar verhalen vindt over witte hoofdpersonen en besluit er iets aan te doen. “Door een wit personage bruin in te kleuren, zoals in het boek gebeurt, krijg je nog geen overtuigend Surinaams of Kaapverdiaans uiterlijk, daar is meer voor nodig”, stelt Tjin. Dus voegde ze met haar illustraties iets toe. “Ik heb bijvoorbeeld het haar krullend of golvend gemaakt. En achterin heb ik een aantal pagina’s laten vullen door mijn neefjes en nichtje, die een Super Mario in een rolstoel, een bruine Hans en Grietje, een meisje met een hoofddoek en Superman in jurk toevoegden.”

Voor die jonge familieleden hoopt Tjin een rolmodel te zijn, al wil ze dat woord zelf niet gebruiken. “Tijdens de Kinderboekenweek kan ik laten zien dat illustrator ook een beroep is. Dat je dat kunt worden in plaats van advocaat of dokter.”

Tijdens haar eigen jeugd in een Brabants dorp ontbrak het aan zo’n voorbeeld. “Mijn moeder is heel creatief en mijn ouders hebben me altijd gestimuleerd in mijn tekenen en knutselen. Maar het was via de zussen van mijn beste vriendin dat ik hoorde van het Grafisch Lyceum. Toen ik een paar jaar later op zoek ging naar een vervolgopleiding en een open dag van de HKU bezocht, zag ik pas wat het vak van illustrator inhoudt en was ik helemaal om.”

De warme, volle kleuren waar Tjins werk om bekend staat, omarmde ze echter pas na haar opleiding. “Mijn afstudeerwerk was in Oost-Indische inkt en ook mijn eerste opdrachten waren in zwart-wit, maar dat voelde beperkt”, vertelt ze. “Als ik ’s winters naar Suriname ging, nam ik altijd een pak viltstiften mee. Puur voor mezelf, ter ontspanning en zonder einddoel zodat het ook niet kon mislukken ging ik foto’s omzetten in kleine tekeningen. Geen lijntekeningen meer maar kleurvlakken. Zo heb ik mijn handschrift gevonden. Het verbaast me echt dat niet meer illustratoren van kinderboeken viltstiften gebruiken. Ieder kind gebruikt ze immers!”

Een opdracht begint voor Tjin met de keuze voor een palet. “Dat hou ik beperkt en daar ben ik best streng in. Die kleuren zijn bepalend voor de sfeer, zoals groen, bruin en paars in 151 boeken. Maar omdat ik de stiften combineer met potloden en krijt heb ik soms wel vier tinten paars. Ik werk uitsluitend analoog en bewaar alle oorspronkelijke tekeningen in een grote doos. Alleen de nabewerking doe ik soms op de computer. Zo houdt het werk de fysieke kwaliteit die ik belangrijk vind.”

Het consciëntieuze handwerk kan rekenen op veel waardering. Voor 151 boeken ontving Tjin een Zilveren Penseel – haar derde inmiddels. Dit jaar won ze ook nog de Thea Beckmanprijs en de Jenny Ibby Smelik Prijs voor De reis van Manie Schaafijs, dat tevens de selectie haalde van best verzorgde boeken en de longlist van De Boon Literatuurprijs. Het boek gaat over haar overgrootvader van vaders kant, Francisco de Freitas, die van Madeira naar Suriname emigreerde en daar het fenomeen schaafijs introduceerde.

“Dit is mijn meest persoonlijke boek en ik vind het soms een beetje kortzichtig hoe het wordt geïnterpreteerd”, zegt Tjin over Manie Schaafijs. “Tijdens Keti Koti belandde het in de etalages naast boeken over slavernij. Terwijl er een witte man op de kaft staat! Maar het gaat over Suriname en dan zit je, bam, zo in die hoek. Het is goed dat het werk van makers met een niet-witte achtergrond speciaal onder de aandacht wordt gebracht. Maar eerlijk gezegd hoop ik dat het op een gegeven moment niet meer nodig is.”

Dd Yearbook ’24-’25 belicht het designjaar 2024 en kijkt vooruit. De publicatie geeft een openhartige inkijk in wat designers nu denken en maken: via essays en interviews, opvallend eindexamenwerk van Nederlandse ontwerpopleidingen, prijswinnend werk en portretten van beeldbepalende designers als Noon Passama, BCXSY, Joost Grootens, Hedy Tjin, Lidewij Edelkoort, Patta, Mohamed Benchellal, Marit Törnqvist, TBWA\NEBOKO, Nande Overtoom en Typotheque.