Ontwerpend onderzoeker en social designer Thom Bindels had al sinds zijn afstuderen in 2017 een eigen onderneming: AmperDesign waar Ecokick, een project dat hij samen met zijn compagnon bodemwetenschapper Teun Vogel doet, nu ook onderdeel van uitmaakt. Het is tijd om aandacht aan zijn eigen praktijk te geven, aan zichzelf als ondernemer. 

"Ik miste het spelen, het sparren en elkaar inspireren zoals op de Design Academie", zegt hij en bevriende designers hadden eerder met plezier deelgenomen aan DDD. Het leek hem het perfecte excuus om zichzelf te dwingen de tijd te nemen om vragen te beantwoorden die die al een tijdje in zijn hoofd zaten.  

Inge Postma, sr. adviseur Maatschappelijk Betrokken Ondernemen bij de bank en initiatiefnemer van het coachingsprogramma vanuit de ABN AMRO Foundation, is dit jaar voor de tweede keer zelf coach. Ze is inmiddels besmet met het 'coachingsvirus', zo energiegevend vindt ze het. "Het is bijzonder dat een ontwerper zich vrij snel kwetsbaar, eerlijk en open opstelt waardoor je wordt toegelaten tot zijn wereld. Je bouwt vrij snel een relatie op basis van vertrouwen op", zegt ze. 

"Ik moet van ver komen om die knoop in mijn hoofd te ontwarren en te beseffen dat geld geen taboe is, dat je het mag verdienen zonder schuldgevoel en dat je daarmee je bedrijf kunt opbouwen", zegt hij.

Inge stelde die heldere vraag: wat is je relatie met geld? "Sociaal ondernemerschap is het goede doen, impact op de wereld maken, vanuit een businessmodel. Thom begint bij de wereld verbeteren maar moet geld hebben of verdienen om dat te kunnen doen", zegt ze. Inmiddels ziet hij het als een ruilmiddel: hij heeft iets wat anderen willen; met de wereld verbeteren kun je ook geld verdienen.

Afbeelding: Thom Bindels (Studio AmperDesign)

Ook al is de wereld van Inge anders, ze communiceren makkelijk. "Inge snapt meteen wat ik bedoel en maakt toepasbaar wat ik denk", zegt Thom. Inge noemt dit coaching in de meest zuivere vorm. "Onbevooroordeeld probeer ik de juiste vragen te stellen. Ik ben een soort triggeraar", zegt ze, "ik stop geen peper in zijn kont maar met een prikkelend duwtje boor ik aan wat al in hem zit. Het zet Thom aan tot het concreet maken van het grote dat in zijn hoofd zit."

“Alles in mijn praktijk moet gebouwd zijn op ethiek en idealen.”

–  Thom Bindels

Daarvoor gaf ze eenvoudige maar effectieve handvatten zoals het opstellen van een actielijstje. Thom appt haar wat op een dag zijn prioriteiten zijn, als stok achter zijn eigen deur. Ook ging hij actief een agenda bijhouden om overzicht te krijgen in al die onderzoeksprojecten tegelijk waar hij zo hard aan werkt. "Ik moet kiezen, knopen doorhakken, vandaag een stap zetten en bepalen wat de stap van morgen is", weet hij. 

Kernwaarden

Haar maatschappelijke betrokkenheid heeft raakvlakken met die van Thom Bindels, al komt dat bij Asja Keeman tot uiting in grafische ontwerpen van onder andere boeken, tentoonstellingen en multimedia- en comminicatieontwerpen. Asja is zo’n vijf jaar ondernemer en wil verder te groeien, onder andere door haar profilering aan te passen. "Hoe je mensen bereikt leer je niet op een opleiding en kennelijk sloeg wat ik deed niet goed aan", zegt ze. 

Ze had bijvoorbeeld nog geen zakelijk profiel op LinkedIn en had veel tijd en liefde gestopt in de vormgeving, maar minder aandacht besteed aan de commerciële kant en de gebruiksvriendelijkheid van haar website. 

Denise hielp Asja ook met het formuleren van haar kernwaarden: maatschappelijke, sociale en politieke onderwerpen vormen de rode draad die haar opdrachten en opdrachtgevers met elkaar verbindt. Daarmee kan ze haar verhaal nu helder verwoorden zowel op haar website als in de DDD-pitch en straks wellicht aan potentiële 'droomopdrachtgevers' zoals OneWorld Magazine of Critical Mass.

"Ik ben zodoende gewend goed te observeren, te luisteren, me empathisch op te stellen en te analyseren", zegt ze. "Door jonge talenten als Asja via dit programma te coachen houd ik contact met mijn eigen achtergrond. Dat inspireert mij."  

“Door het formuleren van kernwaarden kan ik mijn verhaal helder verwoorden.”

–  Asja Keeman

Coach en psycholoog

Ook 'stedenbouwkundige van rafelranden' Bram de Vos heeft een maatschappelijke missie: hij noemt zich 'big-thinking-concept-developer'; hij vat zijn visie op een stuk stad of land in een soort masterplannen waarvoor hij alle disciplines die daarvoor nodig zijn bijeenbrengt om het systemen opnieuw in te richten – van een (landschaps-) architect tot een voedsel- en een social designer. Uprooting Agro-systems is zo’n project.

Foto's: Bram de Vos en het project Uprooting Agro-systems

Hij noemt de vertrouwensband met coach William Klerks een van de beste dingen van DDD. "William is coach en psycholoog in één, de gesprekken zijn persoonlijk èn professioneel", zegt hij. William legt de nadruk op de persoonlijke ontwikkeling. "Wanneer je tegen dingen aanloopt die je belemmeren bij bepaalde keuzes, moet je dat eerst boven water halen. Dan pas kun je goede zakelijke keuzes maken", is zijn overtuiging. 

Bram is van nature niet comfortabel met nee zeggen en heel enthousiast en gemotiveerd. Hij wil tien dingen tegelijk en begint daar met zoveel energie aan dat er geen tijd meer overblijft. Door bepaalde oefeningen moest Bram op post-its schrijven wat er allemaal in zijn hoofd zit. Dat bracht hem tot het inzicht dat hij prioriteiten moet stellen. 

Hij had een eigen bedrijf in meubelmaken voordat hij naar de Design Academie ging en een bijbaan bij Piet Hein Eek. Zijn coach vindt het stoer dat hij de beslissing heeft genomen daarmee te stoppen. Bram stopt nu meer tijd zijn eigen praktijk, bepaalt zijn eigen agenda en kan beter doceren. Het heeft hem meer rust en balans opgeleverd.

“Vertel je verhaal vanuit je passie, dan raken mensen vanzelf geïnteresseerd.”

–    William Klerks

Door de vraag te beantwoorden waar zijn hart het snelst van gaat kloppen, ontstaat er ook inzicht en focus. "Vertel je verhaal vanuit je passie, dan raken mensen vanzelf geïnteresseerd in wat je doet", zegt William.

Klaarstomen voor zelfstandig ondernemen

Tijdens de gesprekken komt er een ding duidelijk naar voren: het merendeel van de creatieve opleidingen onderwijst niet in zakelijk ondernemerschap. DDD vult die lacune voor een deel op. Coach Denise Karakasis-Pires denkt dat het goed zou zijn als designers op de opleidingen worden klaargestoomd voor het zelfstandig ondernemerschap. "Ik had ook gewild dat ik toentertijd begeleiding had gekregen, dat ik mijn struggles had kunnen voorleggen, dat iemand me met de praktische zaken had geholpen", zegt ze. 

Inge Postma: "Het lijkt erop dat vooral beginnen voor jezelf op de academies wordt gekoesterd en aangemoedigd. Dat je je creatieve capaciteiten optimaal benut is goed, maar ik vraag me af hoeveel ontwerpers zich na hun afstuderen afvragen of dat ondernemerschap iets voor hen is en wat dat dan betekent." 

Coach Maarten Smit heeft dat tijdens zijn studie Bedrijfskunde in Rotterdam wel geleerd. Hij werd niet alleen theoretisch onderlegd maar kreeg hij ook entrepreneursopdrachten waarbij verschillende denkers en makers bij elkaar werden gezet. "Daarin schuilt kracht", zegt hij. 

"Op veel academies is het merendeel van de docenten echter afkomstig uit de creatieve hoek. Een homogeen docententeam en jezelf ontdekken onder gelijkgestemden, zorgt ervoor dat je niet voldoende meekrijgt van andere werelden. De kans dat je dan zakelijk beslagen te ijs start na de academie is vrij klein. Je zou best een bedrijfskundige van de Erasmus op een academie les kunnen laten geven in ondernemerschap", is zijn idee.

Ga naar de website van Driving Dutch Design 2021

Meld je aan voor Driving Dutch Design 2022

Wil je weten welke designers en coaches bespreken hoe je ethische kwesties en geld verdienen binnen een onderneming in balans kunt brengen of wat het voordeel is van een marketingmap? Lees dan hier deel 1 van deze serie.