De verspreiding van het coronavirus heeft grote gevolgen voor alle branches en bedrijven, ook voor de ondernemingen en zelfstandigen in de creatieve sector. We houden de vinger aan de pols van ontwerpers en ontwerpbureaus, en doen verslag.
Teamwerk bij thuiswerken
De aard van de werkzaamheden zegt veel over het succes van thuiswerken. Bij een aantal bureaus loopt het goed, maar voor sommige bureaus die erg afhankelijk zijn van snelle lijntjes en veel teamoverleg is het een uitdaging om de communicatie online efficiënt te stroomlijnen: "Het is vooral wennen hoe je op een ongedwongen positieve manier contact onderhoudt met zowel klanten als medewerkers." Ook de urenverantwoording van ontwerpers is nu erg belangrijk.
Een voorbeeld van de positieve geluiden: "We zijn onder de indruk van ons team en de wijze waarop iedereen zich inzet om samen door deze periode heen te komen."
Verwachte omzetdaling en nazomerdip
De cijfers lopen uiteen maar een aantal bureaus geeft aan een omzetdaling van dertig tot veertig procent te verwachten, door het on hold zetten of cancelen van opdrachten, vertraging in de procesvoortgang, en door een lagere efficiency en lagere bezettingsgraad door de thuiswerksituatie.
De bureaus die nog voldoende werk hebben om de komende maanden door te komen, vrezen wel voor een grote dip in de nazomer als het werk door malaise in de markt stilvalt. Zelfstandig ontwerpers met een kleine opdrachtportefeuille zien de situatie bijzonder somber in.
"Het is vooral wennen hoe je op een ongedwongen positieve manier contact onderhoudt met zowel klanten als medewerkers."
Directe gevolgen voor enkele disciplines
In ons vorige bericht gaven we al aan dat een aantal disciplines de directe gevolgen van de crisis onmiddellijk voelen: iedereen die werkt voor musea, beurzen, festivals expo’s en andere publieksevents houdt zijn hart vast. Vaak betreft het dan ook internationale opdrachten, die in de wacht zijn gezet. Reizen kan niet meer en hoe langer musea dicht blijven en events worden uitgesteld hoe minder omzet. Aanbestedingen zijn uitgesteld. Ook vreest men dat er na de crisis minder of zelfs onvoldoende kapitaal beschikbaar is voor nieuwe opdrachten.
Een bureau meldt "Koffiedik kijken kan ik niet, maar een ton omzetverlies op de korte termijn zit er zeker in. Op de lange termijn misschien wel drie of vier ton, maar ik hoop dat ik te negatief ben nu."
Ook (social) designers die projecten in de zorg doen, zien dat opdrachten on hold worden gezet of door alle restricties voorlopig niet uit te voeren zijn.
Maatregelen
Van de maatregelen die de overheid heeft aangekondigd, wordt het aanvragen van uitstel van belastingen veel ingezet. Andere maatregelen – zoals de Tijdelijke Noodmaatregel Overbrugging voor Werkbehoud (NOW) – zijn nog niet helemaal uitgekristalliseerd, maar veel bureaus geven aan deze overbruggingsregeling zeker aan te vragen.
"Cashmanagement is voor iedereen essentieel in deze tijden", krijgen we te horen. Het zou dan ook goed zijn als betalingstermijnen van grote bedrijven en overheden verkort zouden kunnen worden, want het inzetten van leningen om de liquiditeitspositie op orde te houden lijkt vooralsnog niet populair.
Voor zelfstandig ontwerpers is door de overheid een speciale ondersteuningsregeling aangekondigd. De hoop is dat het uitvoeringstraject snel kan beginnen.
"Cashmanagement is voor iedereen essentieel in deze tijden"
Verdienmodellen
Heel voorzichtig ontstaan er al initiatieven om nieuwe verdienmodellen te ontwikkelen en te kijken waar creativiteit en speciale ontwerpoplossingen ingezet kunnen worden om mensen in deze bizarre tijd tegemoet te komen. Meer daarover volgt.
Het BNO-team
Het adviesteam van de BNO heeft de afgelopen week vanuit huis individuele vragen van ontwerpers en bureaus beantwoord, meestal overigens nog reguliere vragen zoals het checken van contracten, maar ook vragen die betrekking hebben op de coronacrisis.
Veel van de, overigens positieve, maatregelen die de overheid heeft aangekondigd zijn nog onduidelijk als het om de uitvoering gaat. Het is wat dat betreft dus nog even afwachten. BNO-juristen Pascale Kos en Inge Naves hebben een notitie geschreven om uit te leggen hoe het zit met overmacht en aansprakelijkheid bij opdrachten die zijn teruggetrokken of niet meer uitgevoerd kunnen worden.
Zakelijk adviseur Vicky Fasten heeft voorbeeldbrieven gemaakt die zijn te gebruiken voor het aanvragen van uitstel van belasting. In afwachting van meer duidelijkheid over de overheidsmaatregelen, zullen meer voorbeelddocumenten volgen.
Suggesties zijn welkom op meldpuntcorona@bno.nl.
Freek Kroesbergen, Jean Louis Goossens en Amy den Hartog werken voortdurend aan de informatievoorziening en communicatie via de BNO-site en social media. Gevoed door wat Madeleine van Lennep en Rita van Hattum actief aan informatie ophalen en verwerken. Vanuit het BNO-bureau houdt Madeleine verder contact met het team en vinger aan de pols bij andere belangenorganisaties om het lobbytraject richting overheid te blijven voeden.
En we kijken natuurlijk wat we in de komende tijd voor jullie kunnen betekenen en hoe we online goede interactie en uitwisseling kunnen organiseren. Tot slot blijven we informatie bij jullie ophalen, om de ervaringen in onze 'temperatuurmeting' te blijven delen.
Wordt vervolgd.
P.s. Wil je weten hoe het met je Engelse collega's gaat? Lees dan dit artikel van Design Week.
Deze situatie is voor ons allemaal nieuw, dus heb je ideeën hoe we jou of anderen kunnen ondersteunen. Laat het weten! meldpuntcorona@bno.nl.