#Artikelen

22.05.2025

The Soft Power of Design

Deze week bezoekt BNO-directeur Diana Janssen de World Expo in Osaka, Japan, waar Nederlands ontwerp zich manifesteert als economische kracht én als diplomatiek instrument. Een observatie uit eerste hand.


Tekst door Diana Janssen

“Een biënnale on steroids”, zo omschreef Francien van Westrenen van het Nieuwe Instituut de World Expo 2025 in Osaka. Ze heeft gelijk. En net als bij een biënnale zie je ook bij de Expo wat de kracht van ontwerp is bij het verbinden van mensen, landen en ideeën.

Foto: het Nederlandse paviljoen op de World Expo 2025 | Fotografie: Zhu Yumeng

World Expo op volle toeren

Een sardien in een blikje voel ik me als ik de eerste keer in de metro van Osaka stap, op weg naar Yukeshima Station, de entree van de World Expo. De organisatoren verwachten in zes maanden tijd zo’n 28 miljoen bezoekers. Als ik goed reken, zijn dat gemiddeld bijna 154.000 bezoekers per dag. Dat klinkt als krankzinnige aantallen. De woorden ‘druk’ en ‘crowd management’ krijgen hier een andere lading. 160 landen en organisaties zijn vertegenwoordigd.  


National Day

Na een proefdag om de route, de Expo, de verschillende paviljoens en het werk van ‘onze’ BNO-ontwerpers te verkennen, is het op 21 mei National Day, de dag dat Koning Willem-Alexander samen met twee ministers en ambtelijke en zakelijke vertegenwoordigers uit Nederland en Japan de Expo bezoekt in het bijzijn van Her Imperial Highness Princess Takamado of Japan.

Foto: het Nederlandse paviljoen op de World Expo 2025 | Fotografie: Zhu Yumeng

In zijn toespraak refereert de koning aan de lange relaties die Japan en Nederland onderhouden. Al 425 jaar zijn er culturele en economische banden tussen beide landen. In het Japans bestaat er zelfs een woord voor ‘Nederlands leren’ – en dan bedoelt men niet de Nederlandse taal, maar een manier van kennisoverdracht. Koning Willem-Alexander benadrukt het belang van kennis en innovatie en benoemt dat innovatie alleen mogelijk is “met de ramen en deuren open”, verwijzend naar het Nederlandse paviljoen “waar iedereen welkom is.”

Foto (van l.n.r.): Her Imperial Highness Princess Takamado of Japan, Koning Willem-Alexander en Aric Chen

Nederland x Japan

Het Nieuwe Instituut organiseert gedurende zes maanden het culturele programma Activating Common Ground voor het Nederlands paviljoen op de Expo. Aric Chen, directeur van het Nieuwe Instituut, leidt na de officiële ceremonie de koning en Her Imperial Highness Princess Takamado of Japan rond op de tentoonstelling Bridging Past & Future. 

Hier worden samenwerkingsprojecten tussen toonaangevende Nederlandse en Japanse ontwerpers getoond. Onder andere Mae Engelgeer, Sabine Marcelis en Raw Color hebben samen met hun Japanse partners prachtige ontwerpen gerealiseerd. Een onweerstaanbare combinatie van Hollandse ontwerpvrijheid en Japans vakmanschap. 

Foto (van l.n.r.): Aric Chen, Her Imperial Highness Princess Takamado of Japan, Koning Willem-Alexander, Mae Engelgeer en Mitsuru Yokoyama

Nederland is verder op de Expo vertegenwoordigd met een circulair paviljoen, ontworpen en gerealiseerd door een consortium van onder andere architectenbureau RAU en experience designstudio Tellart. In het paviljoen staan tien indrukwekkende Nederlandse innovaties centraal die allemaal gebruikmaken van de kracht van de natuur.

Foto (van l.n.r.): Ries Straver en Diana Janssen

Ries Straver van Tellart leidt Koning Willem-Alexander rond, die zich, aldus Ries, zeer geïnteresseerd toont. In het visuele en auditieve geweld van veel andere landen zijn het Nederlandse paviljoen en de tentoonstelling een verademing. Het thema Activating Common Ground is tot in het kleinste detail doorgevoerd, onder meer door een consequent gebruik van de cirkel – een verwijzing naar de Japanse vlag en het symbool van gezamenlijkheid.

Tellart tekende overigens ook voor het experience design van het Filipijnse paviljoen. Voor meer informatie over beide paviljoens, lees het artikel Pavilions with a Story op onze website.


The Soft Power of Design

Dat ontwerp niet alleen een economische waarde vertegenwoordigt maar ook essentieel is voor de reputatie en de goodwill van een land is overduidelijk op de World Expo en tijdens National Day.

Foto: Raw Color x Fujiyoshida 

In de komende weken zal Edo Dijksterhuis dit toelichten aan de hand van een reeks interviews over ‘The Soft Power of Design’ met BNO-leden Mae Engelgeer, Raw Color en Sabine Marcelis. En in onze podcastserie Designers Inc. interviewt Roel Stavorinus vertrekkend directeur Aric Chen van het Nieuwe Instituut over dit onderwerp. Stay tuned, dus! 


Over World Expo 2025

Op 13 april 2025 opende in Osaka, Kansai, Japan de World Expo 2025, een internationaal evenement waar meer dan 160 landen en organisaties samenkomen. Onder het Expo-thema Designing Future Societies for Our Lives wisselen zij kennis uit en tonen innovaties en nieuwe producten op het gebied van onder meer gezondheid, voedsel, energie, bouwen, landbouw en technologie. Gedurende de zes maanden looptijd verwacht de Expo zo’n 28 miljoen bezoekers uit heel de wereld.

Foto: het Nederlandse paviljoen op de World Expo 2025 | Fotografie: Zhu Yumeng 

Het Nieuwe Instituut heeft het interdisciplinaire programma Activating Common Ground gecureerd, dat gedurende zes maanden plaatsvindt in het Nederlandse paviljoen en op andere locaties. De rode draad door het programma is samenwerking en uitwisseling tussen Japanse en Nederlandse makers en het besef dat cultuur en identiteit niet vaststaan, maar ontstaan in een wereld vol uitwisseling, interactie, nieuwsgierigheid en dialoog.

Daarnaast wordt de bijzondere relatie tussen Japan en Nederland op het gebied van ontwerp getoond in de presentatie Bridging Past & Future. Voor het eerst zijn de resultaten van diverse samenwerkingen in één presentatie te zien. Met: Delta x Hasami, Hozan Zangana x Dave van Gompel, Koen Tossijn x Sugikojo, Mae Engelgeer x Mitsuru Yokoyama, Marius Schwartz x Mariko Okazaki, Raw Color x Fujiyoshida, Sabine Marcelis x CraftxTech, Sander Wassink x Materials of Japan / craftsmen and makers, Studio Acte & Morodomi, Teppei Sugaya x Yoshikazu Yamagata, Artist in Residency CRArita, Artist in Residency Mono Japan, Artist in Residency Ojika Artist in Island en Artist in Residency Fukuroda het vijfde seizoen.