Naam studio: Studio Lotte Douwes/ Meaningful Matter
Disciplines: productontwerp, materiaalinnovatie en keramiekonderzoek
Waar werk je momenteel aan?
“Sinds 2016 heeft mijn studio een omslag gemaakt, en ben ik me steeds meer gaan verdiepen in de herkomst van keramische materialen. En dan met name in wat je ermee kunt wanneer ze als afgedankte scherf op de aarde belanden. Wist je dat het zo’n 2000 jaar duurt voordat aardewerk volledig door de aarde wordt opgenomen? Voor porselein is dat zelfs nog langer — naar schatting rond de 4000 jaar. Terwijl de grondstoffen in de mijnen enerzijds opraken, blijft de afvalberg groeien. Daarom ben ik een langdurig onderzoek gestart naar hoe scherfafval weer waardevol kan worden gemaakt voor de productie van nieuw porselein.
Foto's: Keramiek van Lotte Douwes
Naast het aspect van duurzaamheid geloof ik dat ontwerp een hele belangrijke rol speelt in de vraag of we een product wel of niet koesteren. Mijn doel was om nieuw porselein te maken uit oude scherven, zonder het verlies van kwaliteit — zowel in gebruik, als uiterlijk en tactiliteit. En dat is gelukt. Inmiddels heb ik samen met partners een keten opgezet waarin keramiek wordt ingezameld, gesorteerd en weer tot klei wordt verwerkt. Hierbij betrekken we mensen die (nog) geen plek vinden binnen de reguliere arbeidsmarkt.
Binnen de studio staat ontwerp centraal. We ontwerpen de klei op basis van de reststroom, waardoor we kunnen variëren in kleur, karakter, textuur en materiaal. We ontwerpen eigen collecties interieurproducten, zoals verlichting en servies, maar werken ook in opdracht. Zo verzamelen restaurants hun scherven, waarvan wij nieuw servies voor ze ontwerpen en produceren.
Op dit moment staan we aan de start van opschaling. Dankzij de steun van fondsen, partners en opdrachtgevers kan ik onze impact vergroten en een duurzaam alternatief bieden voor het huidig keramiek.”
Waar ben je het meest trots op?
“Dat het lukt om hoogwaardig nieuw keramiek te maken uit afgedankt keramisch afval en scherven. Maar misschien ben ik nog wel trotser op het doorzettingsvermogen en het geloof dat het écht anders kan. Bij dit soort innovaties komt namelijk veel meer kijken dan enkel wat materiaalproeven (enigszins gechargeerd).
Het gaat over het opzetten van een gesloten keten: een nieuw systeem dat moet functioneren binnen bestaande wet- en regelgeving. Dat is complex en uitdagend. Toch lukt het om deze verandering in gang te zetten, dankzij samenwerkingen met betrokken partners en door me te blijven inzetten voor een toekomstgerichte wereld — het liefst met behoud van ambacht, een inclusieve maakindustrie en de kracht van goed ontwerp.”
Hoe ziet je ontwerpproces er meestal uit?
“Het ontwerpproces van onze producten is vaak geïnspireerd op natuur en de omgeving. Ik vind het interessant als een product niet statisch is, maar op een dynamische manier het interieur verrijkt.
Ons nieuwste servieslijn, Flora Aeterna is volledig geïnspireerd op de natuur, waarbij we inheemse bloemen in reliëf op de borden hebben aangebracht. Je vind er soorten als de Smalle Weegbree, Wilde Kamperfoelie, Kleine Pimpernel en Doorgroeide Duizendknoop. Elk detail dat deze planten zo karakteristiek maakt — van nerven tot zaden, stampers en helmknoppen — is zichtbaar dankzij een technisch verfijnd procédé. Hoewel het ontwerp eenvoudig oogt, was de uitvoering technisch uitdagend. De vormen zijn uiteindelijk gegoten met een pressure-casting techniek, die verrassend goed werkt met onze klei op basis van scherfafval.
Fotograaf: Nick Bookelaar | Foto: Keramiek van Lotte Douwes
Ontwerpen gaat bij ons verder dan vorm. We nemen materiaal, kleur, afwerking, gebruik, productie en schaalbaarheid mee in elk ontwerp. Vaak zijn er meerdere prototypes nodig voordat we overgaan tot productie.
Dit jaar is ons doel om de volledige collectie te maken op basis van keramisch afval. Dat is een logistieke en technische uitdaging, maar vooral ook een supermooie. Het vraagt opnieuw om veel onderzoek, materiaalexperimenten en het finetunen van processen. Ontwerp blijft daarbij op elk vlak een belangrijke rol spelen. Gelukkig werk ik inmiddels met een klein, toegewijd team dat deze droom mee helpt realiseren.
Hoe heb je ons gevonden? En wat kunnen we voor je betekenen?
“Ik ben opnieuw lid geworden van BNO, omdat ik het een sterk netwerk vind. Ik zie in BNO een belangrijke kennisbank en sparringpartner op juridisch vlak, wat mij helpt bij groei en uiteenlopende samenwerkingen.”
Foto links: Lotte Douwes | Foto rechts: scherfafval
Waar kunnen we je werk (live) bewonderen?
“Je kan mijn werk online bewonderen, maar ook in verschillende restaurants, winkels en kantoren. En natuurlijk in onze werkplaats in Rotterdam!”
Stay tuned!
Zin in een wekelijkse Dd News? Meld je aan op onze nieuwsbrief en we houden je op de hoogte van alles wat er gebeurt in de creatieve wereld.
