Wat maakt dit project zo bijzonder?
“Wij hopen dat het meest bijzondere ligt in de perceptie van, en interactie met, onze ontwerpen. De serie analoge (werk)meubelen van A Simple Machine, en vooral de zit/sta tafels met contragewicht en met gasdrukveer, sluiten daar het beste bij aan.
|
Voor dit project hebben we iets gemaakt dat heel logisch voelt: een object dat bij het zien en bedienen zich meteen openbaart. Tegelijkertijd is het toch compleet anders dan wat je al kent. En ook al begrijp je de werking bij het zien van de tafel, het voor het eerst verstellen van het blad levert bij iedereen een bepaald soort verwondering op. Vanzelfsprekend en wonderlijk tegelijk dus.” |
Foto: Maarten Heijltjes en Simon Akkaya / Fotograaf: Iris Duvekot
Wat was het doel van het project, en hoe draagt het ontwerp bij aan het bereiken ervan?
“A Simple Machine heeft nogal wat voeten in de aarde gehad. De start was dat we zelf op onze studio actiever en dynamischer wilden werken. Veel tijd zitten we toch achter een bureau. Af kunnen wisselen tussen zittend en staand werken is dan een logische ingreep.
Je gedrag aanpassen is alleen niet makkelijk. Als de ‘oplossing’ ergens frictie geeft, dan ga je dat vermijden, juíst op de momenten die ertoe doen, met deadlines, stress en lange dagen. Bij geen van de bestaande producten in de markt hadden we het vertrouwen dat wij deze zelf structureel zouden blijven gebruiken. En dat hoorden we ook veel om ons heen: tafels met een zwengel die na de eerste week gebruik in één stand blijven staan, elektrische tafels in een kantoortuin die alleen in de lunchpauze gebruikt worden omdat ze in een irritant geluid geven, of gewoon te langzaam bewegen, etc. Maar los van die verhalen schuurt het dat een object wat van jou vraagt bewust actief te zijn bediend moet worden met knop. Passiever wordt het bijna niet. En dan zit er in de meeste gevallen ook nog een stekker aan.”
GIF: HeijltjesAkkaya
“Wat wij wilden doen was een zit/sta tafel maken die op een vanzelfsprekende manier mee beweegt. Opstaan, blad mee omhoog. Geen frictie of disconnect in de interactie, maar uitnodigend en bevredigend. Door contragewichten en een gasdrukveer met lineaire lagers te combineren hebben we een ‘zwevend’ blad weten te maken. Zonder moeite, snel. Praktisch zo eenvoudig als opstaan of gaan zitten. Je hoeft alleen het blad te ontgrendelen en het mee omhoog of omlaag te nemen. En alles mechanisch. De beweging die het object van jou vraagt wordt gespiegeld in de beweging van katrollen, hefboom en gewichten.
De constructie van de tafel is opengewerkt, bijna binnenstebuiten gekeerd; alles is transparant en inzichtelijk. Zo vonden wij een manier om de complexiteit weg te nemen die in groot contrast stond met de met stroom aangedreven mechanismen in bestaande producten.”
Foto: HeijltjesAkkaya
Kun je iets vertellen over het (ontwerp-) proces?
“We proberen altijd een balans te vinden tussen autonoom werk en werk in opdracht. We hebben A Simple Machine volledig in eigen beheer ontwikkeld. Dat drukt natuurlijk wel een stempel op het proces. De complexiteit van een ontwerp als dit staat haaks op de beperkte beschikbare tijd en middelen in een autonoom project, en is van een ander kaliber dan eerdere autonome projecten. In drukke periodes waarin opdrachtgevers beslag op onze tijd leggen verdwijnt het naar de achtergrond, totdat er weer wat ruimte is. Dus veel start/stop. De eerste schetsen dateren denk ik uit 2017, misschien zelfs wel 2016.
Door beperkte middelen werden we gedwongen om creatiever te zijn in het vinden van manieren om aannames te testen. En er waren vrij veel aannames. De enige manier - althans binnen de mogelijkheden van onze studio - om werkings- en constructieprincipes te testen was om heel veel te prototypen. En om dit sneller en goedkoper te kunnen doen hebben we onze las-skills flink moeten aanscherpen.”
Foto: HeijltjesAkkaya
Wat waren de meevallers, valkuilen of tegenslagen?
“We beginnen met een meevaller! Een tafel waar je aan werkt moet goed aanvoelen, stevig, solide. Om dat met zekerheid te bereiken kun je het frame overdimensioneren. Met een tafel die met spierkracht aangedreven moet kunnen bewegen heb je niet de luxe om oneindig materiaal en dus gewicht toe te voegen. Prototypes helpen om een inschatting te maken of je de juiste stijfheid haalt met een minimaal gewicht, maar pas bij dat eerste model kun je dat helemaal ervaren. En dat ging meteen waanzinnig goed, dus dit was absoluut een meevaller.
Een tegenvaller was dat, na 4 jaar ontwikkeling, onze eerste contragewicht tafel af was exact toen de wereld door Covid-19 op slot ging. Geen beurzen, kantoren leeg. Niet het ideale moment om een (werk)meubel te introduceren. Maar natuurlijk een relatief minor setback, welbeschouwd.”
Foto: HeijltjesAkkaya
Zijn jullie tevreden met jullie carrièrestappen tot nu en wat zou je andere ontwerpers aanraden?
“We zijn als studio nu ruim 10 jaar bezig, eerst als Waarmakers en recenter onder onze nieuwe naam HeijltjesAkkaya. In die tijd hebben we een balans weten te bewaren tussen autonoom en projectmatig werk, met vrij uiteenlopende projecten. Interessant, maar niet altijd even makkelijk.
Het is lastig om een algemeen advies te geven zonder in platitudes te vervallen. Maar snel ontdekken wat jij, én je werk, waard zijn door het veel en vroeg aan mensen te laten zien, is denk ik een les die we liever eerder geleerd hadden. En misschien zouden we onszelf hebben geadviseerd om meer te specialiseren aan de start van onze carrière. Verwacht echter niet dat we daar zelf toen naar geluisterd zouden hebben.”