Wat viel je op tijdens jouw bezoek aan de afstudeerexpo van ArtEZ, Arnhem? 

‘‘Elk jaar presenteren de verschillende afstudeerrichtingen van ArtEZ Arnhem hun graduates op dezelfde locaties binnen de academiegebouwen aan de Onderlangs en Oude Kraan. Dit maakt het voor de terugkerende bezoekers gemakkelijk om door de presentaties te navigeren. Het geeft bijna een gevoel van een tweede thuis, waarbij je niet via de voordeur naar binnen gaat, maar gewoon achterom. In dit geval sta je direct tussen de presentaties van de afdeling product design door een klein paadje te nemen en door een onopvallende openstaande deur te gaan.

Thuiskomen voelde het vast ook voor de liefhebbers van fashion. Na jaren van afwezigheid, presenteerden ArtEZ’s fashion graduates weer als vanouds hun collecties op de catwalk. In een neutrale ruimte met elk een doordachte eigen choreografie presenteerden 27 ontwerpers hun werk. Voor diegene die de show niet konden bijwonen, is er een video-opname gemaakt, waarbij vooral de introductie opmerkelijk te noemen is. Je hoort namelijk voice-overs van buitenstaanders die commentaar geven op de Fashion-afdeling en haar studenten. ‘I thought they were quite scary, because they dress like very space age people in clothes that I don’t really understand’, aldus één van de voice-overs.’’

Welke thema’s houdt deze nieuwe lichting afstudeerders bezig?

‘‘In het algemeen kom je op elke academie wel zo’n beetje dezelfde soort thema’s tegen, waarbij er soms een thema duidelijk uitspringt. Bij deze nieuwe lichting van ArtEZ zie je dat persoonlijke ervaringen- en zoektochten en experimenten met materiaal of technieken net iets vaker het startpunt vormen voor de projecten. 

Een voorbeeld van zo een persoonlijk project is Dari Genrasi Ke Generasi van Julliette Keyser. Een project over Keysers relatie, als derde generatie, met de Indonesische cultuur. Waarbij ze haar persoonlijke gevoelens over het verval van de cultuur en verhalen over het verleden, van generatie op generatie visualiseert door middel van batik, een traditionele Indonesische druktechniek.

Met het project In Circles presenteert Helena Hesselink een visuele studie van modulaire en beweegbare sjablonen, die worden beschilderd met een airbrush. Hesselink baseert haar experimenten op de principes van de dubbele pendel, een cirkel met bewegende gewrichten die aan elkaar zijn bevestigd vanuit het midden.’’ 

Welke ontwerpers sprongen eruit, en waarom?

‘‘Archive no. 1 Foam van Lisanne Peters. Peters introduceert een nieuw zacht en schuimachtig materiaal dat volledig is samengesteld uit plantaardige ingrediënten en binnen slechts drie weken na gebruik biologisch afbreekbaar is. Dit staat in schril contrast met traditionele schuimsoorten, die 50 tot 500 jaar nodig hebben om af te breken en daardoor aanzienlijke vervuiling veroorzaken.

Het meest opmerkelijke aan het materiaal is echter niet alleen het duurzame alternatief dat het biedt voor bijvoorbeeld piepschuimverpakkingen, maar ook de uitzonderlijke presentatie. Zoals de titel al verklapt, presenteert Peters niet alleen het materiaal zelf, maar ook het onderzoek en de ontwikkeling. Dit doet ze door een fysiek archief te creëren waarin ze een boek heeft geproduceerd om het hele proces vast te leggen. Het archief bevat niet alleen informatie over het nieuwe materiaal, maar ook interviews met experts op het gebied van biologisch afbreekbare materialen, waardoor de kennis over dit onderwerp wordt vergroot.

Is er een link te leggen met het thema ‘naturing’?

‘‘Naturing verwijst naar het ontwerpen met en voor de natuur, waarbij de focus ligt op het creëren van ontwerpen en systemen die in harmonie zijn met de natuur. Het houdt in dat er rekening wordt gehouden met de behoeften van alle levende wezens en er wordt gestreefd naar een duurzame en regeneratieve benadering. 

Zoals in het project I’m sure they’ll grow van Yaël Noij, waarin hij alternatieve manieren van voedsel verbouwen en produceren onderzoekt. Voor dit onderzoek verbleef en werkte Noij op een permacultuur-boerderij in Duitsland. Permacultuur-boerderijen streven naar een meer permanente en regeneratieve rol in de voedselproductie. Ze werken in harmonie met de natuur, waarbij micro-organismen worden gebruikt om voedingsstoffen terug te geven aan de bodem. Het behouden van een gezonde bodem is essentieel, omdat dit uiteindelijk leidt tot voedzame gewasopbrengsten.

Het onderzoek van Noij heeft geleid tot een documentaire, die is opgedeeld in drie hoofdstukken: planten, groei en teruggeven. In de documentaire toont hij hoe hij vanuit de permacultuur-principes voedsel verbouwt, ondersteunt en deze principes toepast in het dagelijks leven.’’

Hey graduate!

Ben je onlangs afgestudeerd aan een kunst- of designacademie? En wil je jouw eindexamenproject tonen aan de Nederlandse ontwerpgemeenschap? Stuur je afstudeerwerk kosteloos in en maak kans op publicatie in het Dd, Dutch Design Yearbook 2023.