Interview door Viveka van de Vliet | Fotografie: Studio Bob Hendrikx

Denk bij biodesigner, uitvinder en architect Bob Hendrikx aan ademende huizen, levende doodskisten, prullenbakken vol anemonen en met mos bedekte roadblocks. Want samen met de natuur ontwerpen, dat is kortgezegd wat hij doet. Binnen zijn bedrijf Loop Biotech in Delft ontwikkelde hij de Loop Living Cocoon®, gemaakt van mycelium. Dit ingenieuze ondergrondse netwerk van alle draden van paddenstoelen groeit snel en zet dood organisch materiaal om in waardevolle voedingsstoffen. Hierdoor maakt het de grond en het dode lichaam binnen 45 dagen schoon. De levende doodskist is bekleed met een zacht bed van mos dat bijdraagt aan het recycleproces. Zo kan een overleden persoon zelf compost worden en een bron vormen voor bijvoorbeeld een nieuwe boom. 

Met deze opmerkelijke Loop Living Cocoons is hij opgenomen in ons Dutch Designers Yearbook ’22 in de rubriek beste prijswinnende designcases van het afgelopen jaar, met als overkoepelend thema ‘chaos’.

Over hoe wij nu met de natuur omgaan, heeft deze duurzame pionier een uitgesproken mening. “We moeten naar een fundamenteel nieuwe relatie met de natuur, want we leven in een wereld waarin een dode boom meer waard is dan een levende. Mensen nemen alleen maar tijdens hun leven; we hebben zelfs een negatieve footprint. We doden hoog intelligente organismen en degraderen ze tot ‘domme’ materialen, zoals zeeanemonen zich voeden met dierlijk en plantaardig afval, plastic-etende bacteriën en mycelium die zware giftige stoffen neutraliseren. Ik wil juist samenwerken met levende materialen en zorgen dat wij na onze dood eindelijk ook iets teruggeven”, zegt Hendrikx.

Zijn onderzoek naar levende architectuur, waarbij je huizen zou kunnen laten groeien in plaats van bouwen, leidde tot zijn eerste levende huis van mycelium, waarmee hij in 2019 afstudeerde als architect aan de TU Delft. Het project trok meteen veel belangstelling het jaar daarop tijdens Dutch Design Week in Eindhoven. Met het intrigerende materiaal wilde hij verder, wat leidde tot de eerste levende doodskist.

Natuurbegrafenissen zijn in opkomst, weet hij. “Maar toen ik net was afgestudeerd, vond mijn omgeving het toch wat eigenaardig dat ik bij mijn ouders thuis doodskisten liet groeien, terwijl mijn vrienden kozen voor een ‘normale’ baan”, zegt Hendrikx. “Ik had mijzelf een jaar gegeven om in elk geval één iemand in mijn product te laten begraven. Als dat niet zou lukken zou ik ook een normale baan gaan zoeken”, vertelt hij terugblikkend.

Het incubatorprogramma Yes!Delft aan de TU Delft stelde hem in staat om een prototype te maken. Daarna stuurde hij flyers rond en de volgende dag al werd Hendrikx gebeld door een begraafplaats in Delft of hij per direct een Living Coffin kon leveren.”

Op dat moment sloeg de chaos toe, want het prototype was niet getest. De ontwerper startte meteen met het uitproberen van de draagconstructie door zijn beide welwillende ouders als levende dragers én als ‘dode’ proefpersonen te gebruiken. Hij verdiepte zich in de praktische processen van een uitvaart, de vorm, maat en een handleiding. 

De chaos werd een accelerator die leidde tot een echt product en tot een bijzonder proces, want Hendrikx ontmoette de man die voor zijn overleden moeder deze eerste kist van Bob Hendrikx bestelde. “Dat hij mijn visie deelde en zijn vertrouwen in mijn handen legde”, zegt Hendrikx, “was de bevestiging dat er behoefte is aan deze vorm van begraven als alternatief voor de vervuilende traditionele begraafplaatsen.”

Onderzoek leverde op dat in de Noordzee de kleurrijke Beadlet Anemoon leeft, een zeedier dat afval uit het ecosysteem in zijn opblaasbare lichaam trekt. Door deze bijzondere organismen in een mondgeblazen glazen vorm te laten groeien, verbeeldt The Living Bin onze gewone afvalbakken als ecologisch geïntegreerde producten die een oplossing bieden voor de huidige uitdagingen van afvalbeheer.

Intussen heeft hij een voormalig CEO van een groot consultancybedrijf als coach in de arm genomen, want als designer is Hendrikx opeens ook een werkgever met vijftien man, en straks meer, in dienst. Daarnaast houdt hij zich voortdurend bezig met productinnovatie, zoals het leveren van een instructievideo en het lanceren van een nieuw productportfolio met een upgrade van de producten. Nieuwe kisten in futuristische vormen, belooft hij. Die worden op dinsdag 9 mei - niet toevallig Hemelvaart - groots gepresenteerd in de vorm van een experience in het bos, samen met een aantal uitvaartondernemers. 

Zijn doel voor 2023? “1500 Loop Living Cocoons verkopen”, zegt Hendrikx met overtuiging. 

Wil je meer weten over Bob Hendrikx? Lees dan ook zijn portret in Dd Yearbook '22. Dd Yearbook wordt kosteloos verspreid onder ontwerpers en bureaus die zijn aangesloten bij de BNO. Niet-leden kunnen het boek hier bestellen voor 29,95 euro (incl. verzendkosten, factuur en BTW).