tekst door Viveka van de Vliet
Ontwerper Ruud-Jan Kokke en beeldend kunstenaar Petra Hartman werken met regelmaat samen, waarbij hun dochters Romy en Fee en zoon Johannes met ieder hun eigen expertise belangrijke bijdragen leveren aan verschillende opdrachten. "Succesvol, maar wel door hard werken", zegt Ruud-Jan Kokke.
Vlnr: Daan, Johannes, Petra Hartman met kleinzoon, Ruud-Jan kokke, Fee en Romy
Ruud-Jan Kokke en Petra Hartman hebben als meer dan dertig jaar ieder een eigen bedrijf, maar werken ook regelmatig samen. Ruud-Jan is een atypische ontwerper: hij studeerde vrije vormgeving en architectonische vormgeving aan de Academie voor Beeldende Kunsten in Arnhem, maakte die studie niet af, begon om de kost te verdienen een klussenbedrijf en ontwierp daarnaast stoelen. Sindsdien is hij een zelfbenoemde bouwer, een expert in constructies en materialen die breed opereert. De eigen uitspraak: "Ik ben niks maar doe alles" slaat de spijker op z’n kop.
Ruud-Jan maakt autonome producten zoals houten banken, stoelen en de iconische TC-kruk, maar doet evengoed de inrichting van bedrijven, huizen, overheidsgebouwen, scholen en publieke ruimtes, waarvoor hij bijvoorbeeld ijzeren hekken, balkons en bruggen vervaardigt. Beeldend kunstenaar Petra Hartman ging ook naar de Academie voor Beeldende Kunsten in Arnhem en maakt met succes schilderijen, beeldhouwwerken, sieraden, kunsttassen en interieurs.
Het echtpaar werkt al samen sinds ze elkaar op de academie ontmoetten. "Ik was verliefd en als excuus om bij hem te zijn hielp ik Ruud-Jan met zijn stoelen. We bespraken toen al samen de consequenties van keuzes in het vormgevingsproces. Daar heb ik veel van geleerd", zegt ze.
Door hun wederzijdse openheid wordt veel gedeeld, ook met de kinderen die al op jonge leeftijd veelvuldig in hun ouders ateliers doorbrachten, meegingen naar openingen, en aan wie Petra en Ruud-Jan vaak vroegen wat ze van hun ontwerpen vonden. "Zij waren de reflectie op ons werk", zegt Petra, "en tegelijkertijd leerden zij spelenderwijs een heleboel dingen als organiseren en goed kijken, waardoor ze een voorsprong hadden ontwikkeld toen ze zelf een opleiding gingen volgen."
"we hebben vaak aan een woord genoeg"
Petra en Ruud-Jan zijn handig. Ze verbouwden samen hun studentenkamer, schilderden samen hun huis, bouwden een woonboot, verbouwden hun woonhuis en werkplek, een idyllische voormalig boerderij in Oosterbeek. Toen een bestuurder van een scholengroep een schilderij van Petra kocht en hun huis zag, zei die: "Zo moet een school eruit zien." Ze wonnen een pitch voor een nieuw te bouwen school en besloten dat project – een mix van architectuur, interieur en kunst – samen aan te pakken. Inmiddels is het hun specialiteit en hebben ze zeker een twintigtal scholen gedaan.
"Voordeel van onze samenwerking is dat we altijd vragen kunnen stellen en eerlijk en kritisch op elkaars projecten reflecteren. We zijn sparringpartners en snappen elkaars werk", zegt Ruud-Jan. "We hebben vaak aan een woord genoeg", vult Petra aan. Wanneer ze samen een project doen is het Petra die meteen het kant-en-klare plaatje in haar hoofd heeft hoe iets eruit moet gaan zien. Ze is intuïtiever, Ruud-Jan is rationeler.
Hij richt zich op contractvorming en het programma van eisen. Uitgangspunten en beeld worden in elkaar geschoven en door Petra geschetst in het gevisualiseerde concept-ontwerp. In de ontwerpfase werken ze vervolgens zowel individueel als samen aan de verschillende onderdelen.
De Kokke-familie bestaat uit actieve, snelle denkers en doeners die hard werken, goed kunnen organiseren, netwerken én genieten. Dochter Fee heeft grafische vormgeving gestudeerd en is nu regieassistent voor speelfilms; ze heeft ook een eigen film gemaakt waarvoor Petra het affiche schilderde. De ouders figureerden en verzorgden de catering tijdens de opnamedagen.
Zoon Johannes studeert finance in Utrecht en doet dus iets totaal anders. Dochter Romy heeft een eigen bedrijf: EN atelier voor concept, design en development. Zij ontwerpt onder andere de winkelinterieurs voor de Europese vestigingen van Love Stories. Regelmatig doet ze een beroep op Petra.
Een voorbeeld van zo’n kruisbestuivend familieproject is Slot Zeist waarvoor Ruud-Jan de opdracht kreeg de verbouw van de zijvleugel en het interieur te realiseren. Petra zorgt voor het conceptontwerp, Romy is verantwoordelijk voor het interieur, en zelfs de ontwerper die Ruud-Jan vanuit het BNO-mentorprogramma adviseert en begeleidt, krijgt van zijn mentor de kans om voor dit project een kapstok te ontwerpen.
En als Petra een show heeft zoals de mode-show Lik Mijn Wonden, waarbij mensen met een lichamelijke beperking gekleed werden door bekende modeontwerpers, staat de hele familie in dienst van haar project. Zelfs Romy’s man Daan, die niet alleen mede-eigenaar is van EN atelier, maar ook dj, componeerde de muziek.
Ook het in Midden-Oostenachtige sferen uitgevoerde hotel-restaurant BIZAR-BAZAR met ‘zwevende’ hotelkamers en hergebruik van de historische kerkbanken is een perfect voorbeeld van een Hartman/Kokke-gesamt-kunstwerk. Een project dat nu als een trein loopt, zoals Ruud-Jan zegt. Het toont niet alleen aan hoe je op een goede manier met erfgoed kunt omgaan, het is ook een opdracht waarin de hele familie zowel de architectuur, het interieur als de inrichting heeft vormgegeven van deze voormalige Lutherse kerk en kosterswoning.
Petra haalt de opdracht binnen en bedenkt het concept. Ruud-Jan doet de onderhandelingen, maakt het financiële en het bouwkundig plan en is bij de uitvoering de projectleider. Romy doet de styling en adviseert welke meubels er moeten komen, van de beddenspreien tot de haakjes. Hier botsen inzicht, budget en karakters soms in een noodzakelijke professionele ‘knokpartij’.
"Ik wil er bijvoorbeeld voor zorgen dat de laatste details, de accessoires, de kleuren gewaarborgd blijven", zegt Petra, "en daar maak ik mij hard voor." "Zo worden onze projecten altijd uitzonderlijk en eigen. We vechten voor het beste resultaat binnen het budget", zegt Ruud-Jan, "en opdrachtgevers weten dat ook."
Loop je als ontwerper met ideeën rond om verder te ontwikkelen en/of te groeien, of sta je aan het begin van je carrière en zou je je plannen graag eens met een ervaren collega willen bespreken? Dan is een gesprek met een BNO-mentor zeker een goed idee. Ruud-Jan Kokke maakt onderdeel uit van onze mentor-pool. Kijk hier voor meer informatie.