Financiering is er in alle soorten en maten. Natuurlijk kun je binnenstappen bij je favoriete bank. Maar heb je ook al eens goed gekeken naar de mogelijkheden van subsidies of fondsen? Misschien is crowdfunding wel iets voor je project, of kun je op een andere manier voorfinanciering of een lening realiseren. Zelfs sponsors of investeerders behoren tot de mogelijkheden. Wij vroegen Dennis Elbers, Kars + Boom en Fransje Grimbrère naar hun ervaringen.

Dennis Elbers (Stay Sane Stay Safe Expo 2019) / Fotograaf: Joost van Asch

Van welke financieringsvorm heb je gebruik gemaakt, en waarom?

Graphic Matters organiseert projecten over het belang van beeldcultuur in onze maatschappij. Onze projecten worden door een combinatie van geldstromen gefinancierd. We ontvangen structurele subsidie van de Gemeente Breda en projectsubsidie van overheids- en private fondsen. Daarnaast hebben we eigen inkomsten uit verkoop en zijn er bijdragen van sponsoren en partners, soms ook als barter – een deal met gesloten beurs – of in natura.

Voor het project TYYYPOëzie koppelen we typografisch ontwerpers aan woord- kunstenaars en vragen hen nieuw werk te maken. Dankzij financiering van het Pictorightfonds kunnen we ze een realistische vergoeding bieden die de kwaliteit van het project ten goede komt, en recht doet aan hun tijdsinvestering en expertise. Zo laten we zien dat we hun kennis en ervaring serieus nemen, maar schept het ook een werkrelatie.

Wat is het grootste pluspunt van deze vorm van financiering?

Zekerheid. Je weet op hoofdlijnen dat de begroting haalbaar is. Subsidie van een fonds kan weer vertrouwen wekken bij andere potentiële partners. Onze eigen inkomsten zijn uitgangspunt bij het maken van een begroting, maar een extra bijdrage die je niet hoeft terug te betalen geeft gemoedsrust en zorgt ervoor dat je volgens plan kunt handelen.

Had je bedenkingen of ondervond je drempels?

Inmiddels doen we dit al jaren. In het begin kregen we veel afwijzingen, dat was demotiverend en frustrerend. Achteraf hebben we hier veel van geleerd. Onze kansen keerden toen we een-op-een met fondsen vooroverleg hielden. In het verleden was dat niet gebruikelijk, inmiddels gelukkig wel.

Hoe heeft deze financiering je uiteindelijk geholpen?

Jaarlijks organiseren we meerdere projecten waarvan tientallen ontwerpers profite- ren en die duizenden mensen in verschillende doelgroepen bereiken. TYYYPOëzie is net van start gegaan, dus daar kunnen we nog niet veel over zeggen, maar als ik terugkijk op de afgelopen veertien jaar dan hebben we dankzij subsidies veel ontwerpers kunnen inspireren en verschillende praktijken een boost gegeven.

Heb je tips voor andere ontwerpers?

Bekijk de criteria van fondsen goed, maar pas je plan niet te veel aan. Daar word je niet gelukkig van. Plaats je aanvraag ook in een groter perspectief; hoe draagt het bij aan wat je in de toekomst wilt bereiken? Zorg dat je op tijd begint en alle bijlagen op tijd verzamelt. Overleg met de fondsen waar je wilt aanvragen. Vraag mensen in je netwerk om kritisch mee te lezen; buitenstaanders zien sneller de onduidelijkheden of onvolkomenheden van een plan. En als laatste tip: korter!

KARS + BOOM / Fotograaf: Abe van Ancum

Waarvoor zocht je financiering?

Anne van der Zwaag vroeg ons een installatie te maken voor de expositie 'Must See' in het Zuiderzeemuseum. Uitgangspunt was Nederlands trots: kaas. De briefing met randvoorwaarden, honorarium en budget was helder. In het begin van het ontwerpproces laten we de randvoorwaarden altijd los, om later alles weer aan te scherpen. Al snel bleek dat we 10.000 euro boven budget zouden uitkomen. Concessies zouden ten koste gaan van de kwaliteit, daarvan overtuigden we ook Anne van der Zwaag en het museum. Kortom, we hadden extra financiering nodig.

Van welke financieringsvorm heb je gebruik gemaakt, en waarom?

Uiteindelijk kozen we voor crowdfunding op Voordekunst. Zo konden we onze vraag uitzetten onder een grote groep mensen, zowel particulieren als bedrijven. Het platform geeft tips, biedt goede begeleiding en zet het eigen netwerk in ter ondersteuning. Zo heeft Voordekunst ervoor gezorgd dat het Prins Bernhard Fonds een bijdrage deed. Ook het Zuiderzeemuseum en Anne van der Zwaag schakelden hun eigen netwerk in. Dat heeft enorm geholpen.

Wat moest je doen om voor de financiering in aanmerking te komen?

Voordekunst bepaalt of het project past bij het platform. Vooraf was overleg over het hele plan en de hoogte van de financiering. Op advies van Voordekunst hebben we vóór de start van de campagne al partijen gemobiliseerd om bij lancering een substantieel bedrag te kunnen tonen. We hebben familie en vrienden ingelicht en contact gezocht met potentiële sponsoren. De situatie rond COVID-19 maakte het er niet makkelijker op, maar gelukkig haakte een aantal sponsoren aan.

Wat is het grootste pluspunt van deze vorm van financiering?

Wat wij heel waardevol vonden was de feedback die we tijdens de crowdfundingsmaand ontvingen. Er waren mooie woorden, maar ook kritische vragen die we mee konden nemen in het ontwerpproces. Belangrijk is ook het commitment van de donateurs: iedereen wordt een klein beetje onderdeel van het project. Door dat brede draagvlak was er voor de realisatie van 'Kaas is van iedereen' al veel publicitaire aandacht.

Fransje Gimbrère, Cirrus / Fotograaf: CharlotteVisser

Waarvoor zocht je financiering?

In de eerste jaren na mijn afstuderen aan de Design Academy in 2017 heb ik me vooral gericht op professionalisering en ondernemerschap. Ik heb veel geleerd en mijn netwerk flink vergroot, maar voelde me op een gegeven moment meer manager dan ontwerper. Ik had tijd en ruimte nodig om te werken aan mijn artistieke ontwikkeling. De regeling Talentontwikkeling van het Stimuleringsfonds bood uitkomst.

Had je bedenkingen of ondervond je drempels?

Ik heb altijd het gevoel gehad dat ik mijn eigen boontjes moet kunnen doppen. Dit is dan ook de eerste subsidieregeling waar ik een beroep op heb gedaan. Het schrijven van een aanvraag kost veel tijd. Je moet weten waar je heen wil met je praktijk, en wie of wat nodig is om je doel te bereiken. Tijdens de eerste lockdown was er ineens tijd om hierbij stil te staan en heb ik mijn gedachten op papier gezet.

Hoe heeft deze financiering je uiteindelijk geholpen?

Mijn aanvankelijke plan om materiaal-experimenten en onderzoek te doen was door de pandemie niet meer uitvoerbaar. Vanwege de einddatum aan het subsidiejaar heb ik mijn plannen aangepast; zo heb ik nu een deel ingezet voor een opleiding in software en een cursus programmeren voor industrieel breien. Daarnaast gebruik ik een deel van de subsidie voor een presentatie tijdens Milaan Design Week in september.

Als je 100.000 euro zou hebben, wat zou je daarmee willen doen?

Ik zou het gebruiken om mijn praktijk gezonder te maken door te investeren in de ontwikkeling van mijn projecten en uibreiding van mijn team, om zo meer draagkracht te creëren binnen mijn studio. Ook zou ik het geld graag inzetten om experts uit wetenschappelijke disciplines bij elkaar te brengen voor samenwerking en dieper en uitgebreider onderzoek.

Heb je tips voor andere ontwerpers?

Durf tijd te nemen voor je eigen ontwikkeling.

Bekijk ook ons Dossier Financiering

Dit artikel verscheen eerder in Dd Magazine #1. Het artikel is voor online publicatie opgedeeld in 2 delen. Deel 2 staat vanaf 29 september online. Nieuwsgierig naar Dd Magazine? Klik hier om te bestellen!