Artificial Intelligence (AI) is de mogelijkheid waarbij technische systemen, vaak met behulp van data, zelf dingen waar kunnen nemen en daarmee mensachtige vaardigheden kunnen tonen. Waaronder ook creativiteit. Hoewel AI al tientallen jaren bestaat, zijn de ontwikkelingen van AI-tools in een stroomversnelling en van invloed op de ontwerpsector. Dit dossier bevat relevante informatie over AI voor ontwerpers en ontwerpbureaus.
Mission Statement
BNO staat voor een sterke economische en juridische positie van ontwerpers, ook in de context van generatieve AI. In dit kader benadrukken we dat de unieke economische waarde van menselijke creativiteit onvervangbaar is door generatieve AI. Alleen ontwerpen die voortkomen uit menselijke creatieve keuzes, mogen daarom door het auteursrecht worden beschermd.
Tegelijkertijd moedigen we ontwerpers aan om generatieve AI als krachtig hulpmiddel in een ontwerp(proces) te gebruiken om de kwaliteit van ontwerp te versterken en om tot nieuwe innovatieve en strategische oplossingen te komen. Dit op een ethisch- en juridisch verantwoorde manier. Daarnaast vindt de BNO het essentieel dat ontwerpers (meer) controle moeten krijgen over het gebruik van hun werken voor AI-training. We maken ons daarom sterk voor een efficiënte opt-out regeling.
Samengevat staan we voor:
- De waarde van menselijke creativiteit
- Eerlijk en verantwoord AI-gebruik
- Controle en transparantie over AI-training
Download hier onze hele Mission Statement.
Verantwoord gebruik
|
Omdat Artificial Intelligence de ontwerpwereld zal veranderen is het slim daarop als ontwerper te anticiperen. Tegelijkertijd is het van cruciaal belang om ethische en juridische aspecten niet uit het oog te verliezen wanneer je in je ontwerpproces AI-tools gebruikt. In de White paper Verantwoord gebruik Artificial Intelligence bieden we je eerste handvatten voor het gebruik van generatieve AI-tools zoals, ChatGPT, Midjourney of DALL.E. |
Beeld: UnsplashPrompt-designing
Voor ontwerpers die gebruik willen maken van AI-tools in hun ontwerppraktijk, is het kunnen schrijven en opbouwen van goede prompts noodzakelijk. Onze White paper Prompt-designing biedt daarin een handvat om prompts te creëren voor een effectieve toepassing in een ontwerppraktijk.
We gaan eerst kort in op prompts en AI-tools in het algemeen. Daarna leggen we uit hoe je met de prompt-designing methode een goede prompt kan opbouwen en optimaliseren. Ook wordt ingegaan op de beperkingen die kunnen kleven aan AI-tools en op verantwoord gebruik. De bijgevoegde one-pager geeft tips voor het schrijven van prompts gericht op ChatGPT.
Europese lobby: Opt-out now!
Beeld: Federatie Beeldrechten|
Binnen de Europese wetgevingsinstanties wordt hard gewerkt aan regelgeving die van toepassing zal zijn op kunstmatige intelligentie: de zogenaamde ‘AI Act’. De BNO en haar partners van de Federatie Beeldrechten, waaronder Pictoright, NVJ/NVF, Dupho, BBK, BOK, Kunstenbond en Platform BK houden ontwikkelingen goed in de gaten en dragen bij aan de lobby omtrent AI-wetgeving. Daarnaast draagt Pictoright bij aan deze lobby via de koepelorganisatie EVA (European Visual Artists). |
De Federatie Beeldrechten heeft in samenwerking met BNO Opt-out Now! gelanceerd, een initiatief waarmee ontwerpers, illustratoren en andere beeldmakers eenvoudig kunnen voorkomen dat hun werk wordt gebruikt voor AI-training.
Lees hier meer over Opt-out now!
Artificial Intelligence en rechthebbenden
Veel AI-tools werken op input van buitenaf en kunnen daarbij gebruik maken van werk van ontwerpers als trainingsdata. Zonder hun input kan een AI-systeem niets genereren: het systeem wordt getraind op basis van de data (bijvoorbeeld beelden) die aan het systeem worden gevoed.
Vervolgens creëert het AI-systeem door middel van machine learning iets op basis van wat het heeft geleerd. Een belangrijke vraag daarbij is of jouw werk zomaar gebruikt mag worden als trainingsdata en wat je eraan kunt doen om dit te voorkomen of tegen te gaan. Daarnaast speelt de vraag of AI-creaties door het auteursrecht worden beschermd. Hierop wordt verder in dit dossier ingegaan.
Lees hier FAQ.
AI-enquête onder leden
|
Om te onderzoeken hoe ontwerpers en ontwerpbureaus momenteel gebruikmaken van AI en welke voordelen en nadelen zij aan dit fenomeen toekennen, hebben we in juni 2023 en opnieuw in april 2024 alle BNO-leden uitgenodigd om deel te nemen aan een enquête over het gebruik van AI. De resultaten van deze enquête bieden een momentopname, aangezien de ontwikkelingen op het gebied van AI razendsnel gaan en er mogelijk inmiddels nieuwe toepassingen en tools zijn ontwikkeld. |
Beeld: Sumaid Pal Singh BakshiWerkgroep AI x Design
Samen met 10 BNO-leden komen we om de vijf à zes weken bijeen om de ontwikkelingen omtrent generatieve AI te bespreken. Tijdens deze bijeenkomsten delen we opgedane kennis, bespreken we inspirerende casussen, en filosoferen we over de toekomst. We gaan in discussie over de impact, de rechten van ontwerpers en hoe deze het beste te beschermen. Bovendien bespreken we welke rol de BNO kan spelen om onze leden te ondersteunen.
De werkgroep bestaat uit de volgende leden: Laurens Vreekamp, Petra Vonk, Bas Sala, Barry Schwarz, Emmy van Thiel de Nooy, Jop Quirindogo, Linda van Zijp, Ruben de la Rive Box, Thomas Goudsblom en Wesley Hartogs en drie BNO-medewerkers: Dewi van de Klomp, Jordi Vreeling en Sophie Tijssen.
Lees hier meer over werkgroep.
Meer informatie
Wil je nog meer weten over AI? Of wil je nog beter beslagen ten ijs komen? Hier vind je artikelen, nieuwsbrieven en publicaties getipt door ons en onze leden.
Ben je BNO-lid en heb je nog vragen omtrent dit onderwerp? Stuur dan een e-mail naar BNO Advies.